Moet u wakker liggen van uw slapend energiecontract?

© Getty Images
Roel Van Espen medewerker Trends

Bijna een half miljoen Belgische gezinnen hebben een gedateerd energiecontract. Een wetsvoorstel van de socialistische regeringspartijen moet daar een einde aan maken.

De energiemarkt is continu in beweging. Daardoor lanceren de gas- en elektriciteitsleveranciers om de haverklap nieuwe contractformules met aangepaste prijzen en voorwaarden. Ze nemen daarbij niet het initiatief om de lopende overeenkomsten met hun klanten te vernieuwen. Dat leidt tot stilzwijgende verlengingen van zogeheten slapende energiecontracten. Dat zijn contacten die de provider niet langer aanbiedt aan nieuwe klanten, en die dus eigenlijk niet langer beschikbaar zijn op de markt.

Het gevolg is dat consumenten jarenlang een prijs blijven betalen die vaak veel hoger ligt dan de actuele tarieven. Dat komt enerzijds doordat klanten destijds gelokt werden met kortingen die intussen allang verdwenen zijn, en anderzijds doordat de energieprijzen de afgelopen jaren sterk zijn gedaald. Voor alle duidelijkheid: we hebben het hier over de eenheidsprijzen voor gas en elektriciteit, niet over uw totale energiefactuur. Die laatste is wel gestegen door de toegenomen transport- en distributiekosten, en door de btw-verhoging van 6 naar 21 procent in 2015.

De daling van de eenheidsprijzen voor gas en elektriciteit werd reeds in 2014 ingezet. Alleen al in vorig jaar werd elektriciteit voor een gezin gemiddeld 10 procent goedkoper. “De voornaamste reden is de sterke daling van de vraag door de coronacrisis en de lockdown”, zegt Sophie Lenoble van de federale energiewaakhond CREG. “Gas werd in 2020 zelfs 26 procent goedkoper, dankzij het overvloedige aanbod op de internationale markten, de wereldwijde daling van de vraag, de zachte winter en de grote voorraden.”

Vrije markt

Sinds de liberalisering van de energiemarkten in 2007 mogen consumenten contracten voor elektriciteit of gas afsluiten bij een leverancier naar keuze. Ook veranderen van provider kan nu heel makkelijk. Toch gebeurt dat in de praktijk nog veel te weinig, omdat consumenten de energiemarkt te complex vinden en niet weten hoe ze prijzen kunnen vergelijken. “Meer dan 900.000 Belgische gezinnen hebben hun elektriciteitscontract nog nooit gewijzigd”, illustreert Sophie Lenoble. “400.000 gezinnen zitten nog altijd bij hun eerste gasleverancier.”

Regelmatig publiceert de CREG infografieken die een actueel overzicht geven van de energiecontracten in ons land. De recentste gegevens (voor maart 2021) vindt u hier en in onderstaand overzicht. De situatie is onthutsend: slechts een fractie van de lopende contracten wordt nog actief op de markt aangeboden. De toestand is vergelijkbaar in de drie gewesten. Vooral de overeenkomsten met een vaste energieprijs zijn in het merendeel van de gevallen allang niet meer beschikbaar voor nieuwe klanten.

Moet u wakker liggen van uw slapend energiecontract?
© CREG

Volgens de CREG zitten dan ook bijna een half miljoen gezinnen in ons land opgezadeld met een gedateerd energiecontract: ruim 300.000 voor elektriciteit en 187.000 voor gas.

Moet u wakker liggen van uw slapend energiecontract?
© CREG

Hebt u een slapend energiecontract?

Slapende energiecontracten zijn formules die een leverancier niet langer actief aanbiedt. Hoe kunt u nagaan of u zelf behoort tot de bijna 500.000 gezinnen die daardoor te veel betalen voor stroom en aardgas? “Check allereerst of u de naam van uw contract kunt terugvinden op de website van uw energieleverancier”, adviseert Engie. “Controleer ook of nieuwe klanten vandaag nog kunnen intekenen op uw formule. Is het antwoord twee keer ‘neen’, dan hebt u wellicht een slapend contract.”

Wetsvoorstel

De socialistische regeringspartijen Vooruit en PS willen een einde maken aan die slapende energiecontracten. Ze dienden een wetsvoorstel in, dat voorziet in een regeling waarbij de leverancier de klant twee maanden voor het beëindigen van zijn contract een overzicht moet geven van het actuele aanbod. Is het afgesloten contract slapend, dan dient hij zelf een nieuw voorstel te doen. Reageert de klant daar niet tijdig op, dan moet de provider de lopende formule uit eigen beweging overzetten naar het goedkoopste equivalente product.”

Het wetsvoorstel werd onlangs unaniem goedgekeurd door de plenaire vergadering van de Kamercommissie Energie. Initiatiefnemer Kris Verduyckt (Vooruit) reageert tevreden: “Door er wettelijk op toe te zien dat energiecontracten vergelijkbaar zijn, krijgt iedereen meer zekerheid op betaalbare energie.” Ook de CREG, die al jarenlang de slapende verlengingscontracten aanvecht, is zeer verheugd dat de nakende wetsaanpassing de consumenten beter zal beschermen.

Waakzaam blijven

Toch moet die ook in de toekomst waakzaam blijven. “Het spreekt voor zich dat uw energieleverancier u altijd een nieuw contract uit eigen huis zal voorstellen”, klinkt het bij Mijnenergie.be. “En dat is niet noodzakelijk de goedkoopste formule op de markt. Mogelijk betaalt u dus nog altijd enkele honderden euro’s meer dan een voordeliger alternatief bij een andere leverancier.” Dat blijkt ook uit het gemiddelde besparingspotentieel dat de CREG voor een gemiddeld gezin uitrekende.

Moet u wakker liggen van uw slapend energiecontract?
© CREG

U doet er dan ook goed aan om regelmatig zelf uw energiefactuur onder de loep te nemen, en uw huidige contract te vergelijken met het aanbod van andere gas- en elektriciteitsleveranciers. Met een onlinevergelijker kan dat snel en gratis. Maak die vergelijking minstens één keer per jaar, bij voorkeur bij elke aankomende contractverlenging of bij de ontvangst van uw jaarafrekening, want dan hebt u alle verbruiksgegevens bij de hand. Als u dat wenst, regelen de meeste prijsvergelijkers meteen de overstap naar een andere energieleverancier.

Op zijn website vermeldt de CREG Energie-Vergelijker.be en sinds kort ook Mijnenergie.be als gecertificeerde onlinevergelijkers. Daarnaast zijn er regionale initiatieven in Vlaanderen (de V-test van de VREG), Brussel (BruSim) en Wallonië (CompaCWaPE). “Onze eigen CREG Scan is echter de enige onlinetool die ook alle slapende verlengingscontracten opneemt in de vergelijking”, merkt Sophie Lenoble. “Zo weet de consument meteen of hij te veel betaalt en of het tijd is om zijn contract te wijzigen.”

Groepsaankoop

“Naast prijsvergelijkers zijn ook groepsaankopen voor elektriciteit en aardgas een goede manier om te besparen”, lezen we op Energie-vergelijker.be. Dat is niet verwonderlijk, want deze prijsvergelijker is verbonden aan Wikipower, een organisator van collectieve energieaankopen. Andere bekende initiatiefnemers zijn iChoosr, SamenSterker en Pricewise. Zij organiseren veilingen waarbij energieleveranciers een bod kunnen indienen. Wie aan alle voorwaarden voldoet en de scherpste prijs voorstelt, wint de bieding.

Organisatoren van gezamenlijke aankopen beogen een zo laag mogelijk tarief door de macht van het getal te laten spelen. Ze kunnen daardoor uw energiefactuur effectief drukken, maar weet dat ze niet per se het goedkoopste tarief op de markt garanderen. Immers: niet alle energieleveranciers nemen deel aan de georganiseerde veilingen. Niets belet u evenwel om gratis en vrijblijvend in te tekenen op zo’n groepsaankoop. Zodra het bekomen tarief bekend is, doet u er wel goed aan om zelf nog eens online de vergelijking te maken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content