Bij de aankoop van een huis of appartement wordt meestal een voorschot gevraagd, in afwachting van de officiële verkoopakte. Doorgaans betaalt u vooraf 10 procent van de totaalprijs. Sinds 2014 mag u dat bedrag niet meer cash betalen. Het voorschot moet overgeschreven worden op een zogeheten derdenrekening van de vastgoedmakelaar. Die tussenpersoon is wettelijk verplicht die rekening te gebruiken voor de ontvangen geldsommen die bestemd zijn voor zijn klanten.
Bovendien zijn vastgoedmakelaars in ons land al sinds 1999 deontologisch verplicht in een financiële borgstelling te voorzien voor de bedragen die ze parkeren op de derdenrekening. Die borg maakt deel uit van een collectieve verzekeringspolis die het Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars (BIV) voor zijn leden afsluit. Hij moet garanderen dat voorschotten bij een eventueel faillissement terugbetaald worden. De waarborg geldt tot 250.000 euro per schadegeval, per jaar en per makelaar.
Nog beter beschermd
Sinds 1 augustus 2018 is er nog een extra bescherming. Er geldt nu een wettelijke verankering van de derdenrekening. Die houdt in dat de voorschotten voortaan buiten de boedel van de vastgoedmakelaar vallen. Daardoor kunnen ze niet meer worden aangewend om er bij een faillissement de bevoorrechte schuldeisers - bijvoorbeeld de fiscus - mee te betalen. Ook ex-echtgenoten (bij een echtscheiding) of erfgenamen (bij een overlijden) kunnen er geen beslag op laten leggen.
Dankzij die nieuwe regeling hebt u als koper sowieso de garantie dat u het voorschot integraal terugkrijgt wanneer de makelaar over de kop zou gaan. U hebt nu zelfs meerdere manieren om uw geld te recupereren bij een faillissement. Ofwel spreekt u rechtstreeks de curator aan. Ofwel klopt u aan bij AXA, de verzekeringsmaatschappij die instaat voor de financiële borgstelling van de voorschotten.
Check de erkenning
Houd er wel rekening mee dat zowel de financiële borgstelling als de nieuwe wettelijke bescherming van het voorschot enkel van toepassing is op door het BIV erkende vastgoedmakelaars. Op de website van deze organisatie kunt u nagaan of een tussenpersoon al dan niet erkend is. Het is verstandig dat te controleren vooraleer u een voorschot betaalt. Vorig jaar ontving het BIV liefst 582 dossiers over illegale makelaardij.
