Vermijd kosten op uw zichtrekening

Almaar minder Belgische spaarders doen nog de moeite hun geld over te schrijven van hun zicht- naar hun spaarrekening. Het verschil tussen de rente op beide rekeningen mag dan wel miniem zijn, er is nog altijd een groot verschil in de kosten.

Eind februari stond er 249,5 miljard euro op de Belgische zichtrekeningen. Dat is een derde meer dan de 188 miljard euro in februari 2014, leren statistieken van de Nationale Bank. Er staat nog altijd 13 miljard euro meer op spaarrekeningen dan op zichtrekeningen, maar het verschil tussen de tegoeden slinkt zienderogen. Ter vergelijking: in februari 2014 stond nog 63 miljard euro meer op spaarboekjes dan op zichtrekeningen. Het moet gezegd dat de zichtrekeningen de voorbije twee jaar een stevige inhaalbeweging hebben gemaakt tegenover de spaarrekeningen. De spaarboekjes groeiden in die periode slechts met 4,4 procent aan van 252 tot 263 miljard euro (zie grafiek).

Vinden de Belgen het door de historisch lage spaarrentes niet langer de moeite geld over te schrijven van hun zicht- naar hun spaarrekening? De meeste banken afficheren nochtans 0 procent creditrente voor zichtrekeningen. Op sommige zichtrekeningen krijgt u nog 0,05 of 0,10 procent rente als u meer dan 2000 of meer dan 2500 euro op uw rekening heeft. Maar dat zijn echt wel uitzonderingen, meestal brengt uw geld helemaal niets op als u het op een zichtrekening laat staan. Op spaarrekeningen krijgt u ondanks opeenvolgende jaren van renteverlagingen toch nog altijd een tikkeltje meer vergoeding voor uw spaargeld.

Bovendien komen er op zichtrekeningen vaak nog een heleboel kosten bij, terwijl de meeste banken geen kosten aanrekenen voor de opening en het beheer van een spaarrekening. Het afsluiten van een zichtrekening is altijd gratis. De wetgever verbiedt het namelijk kosten aan te rekenen bij het sluiten van een rekening.

1. Beheerskosten

De vergelijkende website Spaargids.be maakt de oefening voor verschillende types van bankklanten. U kan op die website uw gegevens invullen om te berekenen hoeveel de jaarlijkse afrekening voor elke zichtrekening zou bedragen, rekening houdend met uw persoonlijk verbruik. Stel dat u bijvoorbeeld per maand vijf afhalingen doet aan een bankautomaat van een andere dan uw huisbank, twintig betalingen met Bancontact en tien elektronische betalingen, dan variëren de jaarlijkse kosten van enkele euro’s tot meer dan 90 euro, afhankelijk van het pakket en de bank.

“De belangrijkste kosten zijn de beheerskosten”, zegt Kristof De Paepe van Spaargids.be. Voor een Comfort Pack van BNP Paribas Fortis bijvoorbeeld betaalt u 31,2 euro jaarlijkse kosten, of 2,6 euro per maand. “Daarnaast rekenen sommige banken extra kosten aan voor bank- of kredietkaarten en uitzonderlijk vragen ze ook geld voor afhalingen.” Volgens Spaargids.be betaalt de gemiddelde Belg 58 euro per jaar voor zijn zichtrekening, terwijl er tal van gratis zichtrekeningen met gratis bank- en kredietkaarten op de markt zijn. U kan op verschillende vergelijkende websites zoals Spaargids.be een overzicht vinden van alle gratis zichtrekeningen en een vergelijking van hun karakteristieken.

2. Rekeningverzekering

Bij het openen van een rekening wordt vaak en stoemelings een rekeningverzekering afgesloten. Heel wat mensen zijn zich daar niet van bewust. Zo’n rekeningverzekering is een verzekering gekoppeld aan een zicht- of een spaarrekening. Bij een overlijden – of soms ook bij een blijvende volledige invaliditeit – door een ongeval keert de verzekering een bepaald bedrag uit. Dat bedrag is meestal gelijk aan het saldo van uw rekening begrensd door een minimum en een maximum. Bij KBC bijvoorbeeld is het minimum 1875 euro en het maximum 125.000 euro als u kinderen ten laste heeft. De definitie van “ongeval” kan verschillen van bank tot bank.

De premie van die rekeningverzekering bedraagt doorgaans minder dan vijf euro per jaar en verdwijnt daardoor haast geruisloos van uw rekening bij de jaarlijkse afrekening. De verzekering wordt elk jaar verlengd, tenzij u expliciet vraagt de verzekering stop te zetten. U maakt zich misschien niet druk om die luttele euro’s, maar het zijn zotte kosten als u maar weinig geld op uw zichtrekening heeft staan. Bij KBC bijvoorbeeld betaalt u 4,2 euro per jaar.

De kans op overlijden door een ongeval is minder groot dan u denkt. In de Gezondheidsenquête van 2013 gaf 7 procent van de Belgische bevolking te kennen dat ze het voorafgaande jaar een ongeval hadden gehad waaraan medische zorgen te pas kwamen. We hebben het dan nog niet over invaliditeit of overlijden. Bij de 75-plussers steeg dat percentage ongevallen tot iets meer dan 10 procent. Maar ook de rekeningverzekering houdt daar rekening mee en keert vaak minder geld uit, als de overleden rekeninghouder ouder dan 70 jaar was. In 2013 was 0,7 procent van de overlijdens het gevolg van een verkeersongeval, volgens de officiële overlijdensstatistieken in ons land. Het is niet duidelijk hoeveel mensen er dat jaar overleden aan andere ongevallen.

Wat er ook van zij: hoe meer geld u op uw zicht- of uw spaarrekening heeft, hoe meer zin het überhaupt heeft zo’n rekeningverzekering af te sluiten. U betaalt een even hoge premie voor een potentieel hogere uitkering. In principe zou er meer geld op uw spaarrekening moeten staan dan op uw zichtrekening. Wat blijkt? Er zijn meer zicht- dan spaarrekeningen met rekeningverzekeringen. Bij marktleider BNP Paribas Fortis bijvoorbeeld is er aan circa 65 procent van de zichtrekeningen een rekeningverzekering gekoppeld, tegenover 27 procent van de spaarrekeningen. Een mogelijke verklaring is dat die rekeningverzekering inbegrepen zit in de kostprijs van de ‘packs’ die BNP Paribas Fortis aanbiedt. Het zijn pakketten waarin een zichtrekening en een bepaalde dienstverlening inbegrepen is. Buiten die pakketten betaalt u jaarlijks 4,25 euro voor een rekeningverzekering bij de grootste bank van ons land.

3. In het rood gaan

We worden om de oren geslagen met berichten over de historisch lage rente. Minder dan 1 procent rente betalen op een hypotheeklening van tien jaar? Het kan. De debetrente op zichtrekeningen, zeg maar de rente die u betaalt om in het rood te gaan, is echter nog altijd verrassend hoog. Bij KBC betaalt u 10,48 procent, bij Belfius en BNP Paribas Fortis 10,5 procent. Voor kredietlijnen van 2500 euro betaalt u bij die laatste bank 9,5 procent.

ING deelt niet mee hoeveel rente het aanrekent voor consumentenkrediet. Klanten moeten zich daarvoor tot hun kantoor wenden. “Belangrijk om mee te geven, is dat wat natuurlijke personen betreft, de wet banken sinds enkele jaren verbiedt een consument onder nul te laten gaan op zijn zichtrekening, tenzij hij beschikt over consumentenkrediet (cash facility) en dit onder strikte voorwaarden”, zegt een woordvoerder.

Wanneer u echter twee transacties kort na mekaar uitvoert, kan het alsnog gebeuren dat u per ongeluk in het rood belandt op uw zichtrekening en dan betaalt u bij ING 10,98 procent debetrente. “Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat u een overschrijving uitvoert, waarvoor er op het moment dat de vraag bij de bank toekomt nog voldoende saldo is. Als u dan nog snel geld afhaalt, moet er toch onder nul gegaan worden voor die overschrijving”, legt ING uit.

De wetgever legt wettelijke maxima vast voor het jaarlijkse kostenpercentage (JKP) voor de verschillende vormen van consumentenkrediet. Die wettelijke maxima worden twee keer per jaar herzien. Op dit moment bedraagt het wettelijke maximale JKP voor een kredietopening van meer dan 5000 euro 11,5 procent. Hoe kleiner het bedrag, hoe hoger het maximale kostenpercentage. Voor bedragen tot maximum 1250 euro loopt dat percentage zelfs op tot 14,5 procent. Die maxima zijn al in voege sinds 1 december 2012.

Er is ook vastgelegd hoe de banken die JKP moeten berekenen, waardoor de consument gemakkelijk de vergelijking kan maken tussen verschillende banken. In principe moeten alle intresten en bijkomende kosten voor het openen van een kredietdossier in de berekening worden opgenomen.