42 procent van de Belgische beroepsbevolking heeft een variabel loon. Volgens SD Worx gebeurt dat in bijna een op de tien gevallen via aandelenopties.
Verloning op basis van inzet of resultaten is een salarismechanisme dat meer en meer opgang maakt. Werkgever en werknemer kunnen vrij akkoorden sluiten over te halen targets en de modaliteiten. Zolang sectorale minima nageleefd worden, is die contractuele vrijheid een belangrijke troef voor beide partijen.
‘Bonussen of premies zijn echter onderworpen aan vakantiegeld, sociale zekerheidslasten en belastingen’, weet Edwin De Borggraeve van HR-dienstenverlener SD Worx. ‘Gevolg voor de werkgever: een extra kost van minimaal vijftig procent. Gevolg voor de werknemer: van de brutopremie houdt hij ongeveer de helft netto over.’
Aandelenopties
Gelukkig bestaan er alternatieven. Zo zijn er de aandelenopties: die bieden de mogelijkheid om een bepaald aantal aandelen aan te kopen binnen een specifieke termijn en tegen een vooraf vastgestelde of nog vast te stellen prijs. Zodra de aandelenopties beschikbaar zijn, kan de werknemer die verkopen. In zowat negen op de tien gevallen gebeurt dat onmiddellijk.
Van alle Belgische werknemers met een variabel loon, heeft 9,20 procent aandelenopties. Dat blijkt uit cijfers van SD Worx. ‘Het systeem biedt voordelen aan beide partijen,’ zegt De Borggraeve. ‘De werkgever hoeft geen sociale lasten te betalen, terwijl de werknemer netto tot 40 procent méér overhoudt dan bij een klassieke bonus.’
Collectieve doelstellingen
Werkgevers kunnen ook een bonus aan (een deel van) hun werknemers toekennen wanneer collectieve doelstellingen behaald worden. Die targets moeten in een door het paritair comité goedgekeurd plan opgenomen zijn, of in een met de vakbonden onderhandelde cao. Individuele doelstellingen kunnen via deze piste niet gevaloriseerd worden.
Het maximale bedrag voor deze collectieve voordelen is voor 2016 vastgesteld op 3.219 euro bruto. Edwin De Borggraeve: ‘De werkgever betaalt hierop een kost van 33 procent, maar de bonus telt niet mee voor de berekening van het vakantiegeld, de eindejaarspremie en de opzeggingsvergoeding. Voor de werknemer wordt van het brutobedrag enkel 13,07 procent afgetrokken. Het restsaldo blijft onbelastbaar.’
