Strijd van Test-Aankoop tegen Volkswagen: aansluiten of niet?

© iStock
Ilse De Witte
Ilse De Witte Redacteur bij Trends

Test-Aankoop en Volkswagen stonden vandaag voor het eerst tegenover mekaar in de rechtbank. De consumentenorganisatie heeft een groepsvordering ingespannen tegen de autobouwer, omdat die zijn klanten voor het lapje heeft gehouden met software die uitstootnormen kon omzeilen. Het adviesbureau Deminor gaat dan weer achter een schadevergoeding voor de bedrogen aandeelhouders aan. Heeft het zin voor gedupeerde consumenten of beleggers om zich aan te sluiten?

Het was de bedoeling dat er enkel over de ontvankelijkheid van de groepsvordering zou gepleit worden vandaag, maar Volkswagen en D’Ieteren hebben meteen om een uitstel gevraagd. Na een beraadslaging is de rechtbank ingegaan op de vraag. Op 17 oktober wordt een conclusiekalender bepaald.

Gedupeerde consumenten

In de Verenigde Staten koopt Volkswagen alle dieselwagens die zijn uitgerust met sjoemelsoftware terug en betaalt het schadevergoedingen tot 10.000 euro per wagen. In Europa biedt de autobouwer enkel een gratis “herstelling” aan, die volgens de consumentenorganisatie Test-Aankoop geen verschil uitmaakt. Er rijden in ons land nog altijd 300.000 dieselwagens rond met software die de uitstoot van stikstofoxiden manipuleert. Ongeveer 20.000 wagens werden volgens de distributeur D’Ieteren hersteld.

Volkswagen heeft nagelaten beleggers te informeren over fraude met dieselsoftware”

Test-Aankoop is begin september een groepsvordering gestart tegen de autobouwer, omdat die geen schadevergoeding wil betalen aan de bedrogen Belgische consumenten. Bij de organisatie hebben zich 9700 Belgen aangemeld met een Volkswagen, Audi, Porsche, Seat of Skoda waarmee is geknoeid. “Daarvan zijn 7700 dossiers volledig”, weet woordvoerder Simon November. De inleidende zitting van de groepsvordering vond op 9 september plaats, maar gedupeerde consumenten kunnen zich nog altijd aansluiten.

Ongeveer een op de drie mensen die zich aanmelden, kan volledig gratis op de hulp van Test-Aankoop rekenen. Zij hebben hun wagen gekocht op of na 1 september 2014. Sinds die dag bestaat in ons land de mogelijkheid een zogenoemde rechtsvordering tot collectief herstel in te dienen. De spilorganisatie achter zo’n groepsvordering mag geen kosten aanrekenen en moet gratis werken.

Wie zijn auto voor die datum heeft gekocht, kan zich niet aansluiten bij de groepsvordering. Maar Test-Aankoop laat die mensen niet in de kou staan. De organisatie gaat ook individuele procedures voeren tegen Volkswagen en D’Ieteren, en heeft daarvoor enkele dagen geleden een eerste dagvaarding uitgestuurd naar Volkswagen en D’Ieteren. Maar voor die individuele procedures moet de consument wel eerst lid van Test-Aankoop worden. Gedupeerden kunnen overigens ook via andere advocaten of advocatenkantoren zo’n individuele procedure opstarten.

Gedupeerde beleggers

Wie aandelen van Volkswagen had op 18 september 2015, komt volgens Deminor in aanmerking om een schadevergoeding te vorderen van Volkswagen. Het advieskantoor heeft op 16 september Volkswagen in naam van meer dan 200 beleggingsfondsen en een groep particuliere beleggers gedagvaard voor de rechtbank in Braunschweig (Duitsland). “Wij hebben op verzoek van onze klanten een procedure aangespannen, omdat sommige partijen – volgens ons onterecht – een verjaring vreesden en onze klanten liever het zekere voor het onzekere namen”, legt Erik Bomans, partner van Deminor, uit.

Deminor vraagt een schadevergoeding van honderden miljoenen euro’s. In totaal zouden er voor ongeveer 8 miljard euro claims zijn ingediend bij de Duitse rechtbank. Die worden samengevoegd tot één collectieve procedure. Bomans benadrukt dat gedupeerde beleggers zich nog altijd kunnen aansluiten.

Gedupeerde beleggers mogen niet denken dat ze snel iets van hun verloren centen zullen terugzien. Net zoals België heeft Duitsland nog niet veel ervaring met collectieve procedures. “Een aantal dossiers loopt al vier à vijf jaar, maar in geen enkel dossier is er een uitspraak geweest. Het proces tegen Deutsche Telekom – voor de Duitsers zowat hetzelfde als Lernout & Hauspie voor de Belgen – loopt nu al twaalf jaar.” Maar Bomans hoopt wel dat het Duitse gerecht door die ervaringen deze keer sneller kan werken.

Slechte communicatie

Het klinkt misschien gek dat je je aandeelhouders moet vertellen dat je aan het frauderen bent

Deminor staat bij ons bekend als een van de partijen die achter Ageas (ex-Fortis) aangingen om een schadevergoeding los te weken voor de gedupeerde Fortis-beleggers. Net zoals bij Fortis is er bij Volkswagen sprake van slechte communicatie met de beleggers. “Bij Fortis ging het over de informatie die aan de markt werd verstrekt over de blootstelling aan de Amerikaanse huizenmarkt. Volkswagen heeft nagelaten beleggers te informeren over de fraude met dieselsoftware”, legt Bomans uit.

“Het klinkt misschien gek dat je je aandeelhouders moet vertellen dat je aan het frauderen bent. Maar we weten zeker dat het management in de lente van 2014 op de hoogte was van de fraude. Er is toen een eerste brief verstuurd door de Amerikaanse autoriteiten, waarin stond dat uit testen bleek dat de stikstofuitstoot vele malen hoger lag dan wettelijk toegelaten. Er circuleerden memo’s en er werden interne werkgroepen opgericht. Daarmee is nog niet bewezen dat het management vanaf de start betrokken was bij de fraude. Je kunt vermoeden van wel, maar het management beweert dat enkele ingenieurs buiten zijn medeweten die sjoemelsoftware hebben geïnstalleerd.”

Volgens Bomans had Volkswagen beleggers begin 2014 moeten informeren, meteen bij de start van het onderzoek van het Environmental Protection Agency (EPA). Bomans: “Vanaf dat moment stond de koers van het Volkswagen-aandeel niet meer in verhouding tot de waarde van het bedrijf. De schending van de milieunormen en het gesjoemel om dat te verstoppen waren problemen waar geen oplossing voor bestond. Ze zochten misschien nog naar een geloofwaardig excuus voor die te hoge uitstoot, maar Volkswagen wist toen eigenlijk al dat het geen auto’s meer kon verkopen in de Verenigde Staten, dat het auto’s zou moeten terugroepen en boetes zou moeten betalen. In een brief van 18 september oordeelt het EPA dat de milieunormen geschonden zijn. Een dag later is de autobouwer met die informatie naar de markt gestapt. Op 23 september heeft Volkswagen een provisie aangelegd van 6,5 miljard euro, die al heel snel en opeenvolgend werd verhoogd tot 7, tot 16 en ten slotte tot 18 miljard euro. Wat wist Volkswagen op 23 september dat het enkele dagen daarvoor niet wist?”

Beleggers die aan Deminor vragen hun belangen te behartigen, moeten op voorhand weten dat ze daarvoor een vast bedrag per aandeel moeten afdragen. Het is niet bekend hoeveel Deminor daarvoor vraagt. Beleggers moeten ook akkoord gaan om aan het einde van de rit een voorafbepaald percentage af te staan van de vergoeding die Deminor uit de brand sleept, mogelijk 15 procent. Er is ook een Duits advocatenkantoor, Kaye Scholer, ingeschakeld om de VW-beleggers bij te staan.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content