Nieuwe standpunten rond gesplitste aankoop in Brussel en Wallonië

© Getty Images
Roel Van Espen medewerker Trends

De gesplitste aankoop van bijvoorbeeld een tweede verblijf is erg populair in successieplanning. De federale belastingadministratie heeft onlangs haar standpunten rond die techniek gewijzigd.

Bij een gesplitste aankoop kopen kinderen en hun ouders afzonderlijk respectievelijk de blote eigendom en het vruchtgebruik van een woning. De ouders kunnen dan het pand bewonen of verhuren. Op het moment van hun overlijden dooft het vruchtgebruik automatisch uit en worden de kinderen de volle eigenaar. Zij hoeven dan geen erfbelasting te betalen, op voorwaarde dat ze zelf het geld hadden om de blote eigendom te kopen en dat ook daarvoor gebruikt hebben. Ook de waardering van het vruchtgebruik en de blote eigendom moet correct zijn.

“Maar in de praktijk schenken de ouders vaak vooraf het geld dat de kinderen nodig hebben om de blote eigendom te kunnen financieren”, stelt Johan Adriaens, successieplanner en vermogensfiscalist bij Adriaens & Partners. “Als er geen rechtstreekse link is tussen de schenking en de gesplitste aankoop, dan is er voor de fiscus geen probleem. Dat geldt bijvoorbeeld wanneer de kinderen vijf jaar geleden een schenking kregen en dat geld nu pas gebruiken voor de gesplitste aankoop.”

“Was de periode tussen de schenking en de gesplitste aankoop relatief kort, dan oordeelde de fiscus in het verleden dat er wel een directe link was. In dat geval was in principe erfbelasting verschuldigd bij het overlijden van de ouders. Maar die kon je vermijden door de schenking vooraf te laten registreren en een schenkbelasting van 3 procent (3,3% in Wallonië) te betalen. Dat was het federale standpunt, dat van toepassing was in Wallonië en Brussel. De Vlaamse fiscus deelde die mening.”

Raad van State

In een arrest van 12 juni 2018 vernietigde de Raad van State evenwel het Vlaamse standpunt. “Sindsdien is het bij een gesplitste aankoop in Vlaanderen voldoende dat voorafgaand aan de notariële aankoopakte een schenking gebeurt door de ouders aan de kinderen”, zegt Johan Adriaens. “Die schenking hoeft niet meer geregistreerd te worden. Een gewone bankgift vooraf is dus voldoende. Als de ouders nog drie jaar (in Vlaanderen wordt dat binnenkort vier jaar, nvdr) leven, is zelfs geen schenkbelasting verschuldigd.”

Ook de federale belastingadministratie maakte onlangs nieuwe standpunten bekend. Ze stelt nu dat een notariële akte niet langer nodig is voor een schenking via een bank- of handgift, en dat u die niet hoeft te registreren. U moet wel kunnen bewijzen dat de schenking voorafging aan de gesplitste aankoop. Bij betaling van een voorschot bij het ondertekenen van het compromis moet de schenking gebeuren vóór de datum van dat compromis (en niet van de akte). Als de schenking en de betaling samenvallen, of als u de datum van de schenking niet kunt bewijzen, is erfbelasting verschuldigd bij het uitdoven van het vruchtgebruik.

De nieuwe standpunten van de federale belastingdienst gelden vanaf 1 augustus 2020 voor alle gesplitste aankopen in Wallonië en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In Vlaanderen blijft alles ongewijzigd. “Het is sowieso belangrijk je altijd aan de regels te houden”, besluit Johan Adriaens. “Een gesplitste aankoop wordt altijd gecontroleerd door de fiscus, ook al omdat je het uitdoven van het vruchtgebruik moet aangeven in je belastingaangifte.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content