Dit verandert er op 1 januari voor uw portemonnee: van een hoger loon tot duurder bier
Vanaf 1 januari 2018 gelden een aantal nieuwe maatregelen. MoneyTalk zet, per categorie, alle veranderingen op een rijtje.
Inkomen en vergoedingen
40 tot 45 euro meer loon door taxshift
De taxshift stuwt de lonen van alle werknemers in België vanaf 1 januari 1,5 procent tot 3 procent hoger. Per maand betekent dat een extra 40 à 45 euro, berekende HR-bedrijf SD Worx.
Minimumpensioen bij loopbaan van 45 jaar omhoog
Op 1 januari 2018 zien mensen met een minimumpensioen die een volledige loopbaan van 45 jaar achter de rug hebben, hun pensioen met 0,7 procent stijgen. Voor een alleenstaande komt het minimumpensioen dan te liggen op 1.220,92 euro per maand, zo blijkt uit gegevens van minister van Pensioenen Daniel Bacquelaine.
Ook fietsvergoeding voor gebruikers van speed pedelecs
Gebruikers van speed pedelecs hebben voortaan recht op een fietsvergoeding van maximaal 0,23 euro/km voor woon-werkverkeer. Die fietsvergoeding bestond al langer voor gewone fietsen, maar vanaf aanslagjaar 2018 wordt dat dus ook, voor inkomsten 2017 en met terugwerkende kracht dus, uitgebreid naar speed pedelec-gebruikers.
Speed pedelecs – elektrische fietsen die een snelheid tot 45km/u halen – werden in de wegcode onder de bromfietsencategorie ondergebracht, waardoor gebruikers geen recht hadden op de belastingvoordelen voor fietsers.
De kilometervergoeding is vrijgesteld van fiscale bijdragen en RSZ-bijdragen.
Werknemers kunnen met winstpremie makkelijker in winst delen
Bedrijven kunnen voortaan meer fiscaal aantrekkelijke winstpremies uitkeren aan hun personeel. De federale regering raakte het daarover afgelopen zomer eens. De mogelijkheden gaan een pak verder dan de bestaande bonussystemen (cao-90) om werknemers te belonen. De winstpremie kan worden uitgekeerd zonder dat bedrijven eerst een administratieve mallemolen moeten doorlopen of het fiat moeten krijgen van de vakbonden.
De bedragen liggen ook zowat vijf keer hoger dan het plafond uit de cao-90. Bedrijven zullen tot 30 procent van de loonmassa mogen besteden aan winstpremies. Omdat op de winstpremie geen personenbelasting betaald moet worden, zal een werknemer netto meer overhouden dan wanneer hij een gewone bonus krijgt.
Om te vermijden dat de sociale zekerheid inkomsten misloopt, komen er in de uiteindelijke wetteksten bepalingen die de verschuiving van loon naar bonussen verbieden.
Rendement groepsverzekering blijft ook in 2018 op 1,75 procent
Werkgevers moeten ook in 2018 een minimumrendement van 1,75 procent waarborgen op de stortingen voor een aanvullend pensioen. Dat meldt de financiële toezichthouder FSMA.
De toepasbare rentevoet staat al twee jaar op 1,75 procent en blijft ook in 2018 ongewijzigd, besliste de FSMA. Als verzekeraars minder garanderen, moet de werkgever het verschil bijpassen.
Zieke zelfstandigen hebben na twee weken recht op uitkering
Zelfstandigen die ziek vallen hebben vanaf 1 januari al na twee weken recht op een uitkering van hun ziekenfonds. Voorlopig hebben zelfstandigen en meewerkende echtgenoten pas na één maand recht op zo’n uitkering. Na een zogenaamde carensperiode van twee weken heeft een zelfstandige voortaan recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering.
Verzekeringen
Gratis verzekering voor vrijwilligers in Vlaanderen
Vanaf 1 januari kunnen organisaties in Vlaanderen een gratis verzekering afsluiten voor hun vrijwilligers. De verzekering komt in de plaats van de voormalige collectieve verzekeringen voor vrijwilligers die werden aangeboden door de Provinciale Steunpunten Vrijwilligerswerk. Tot eind 2017 zorgen de Vlaamse provincies en de Vlaamse Gemeenschapscommissie in Brussel ervoor dat kleinschalige, occasionele of tijdelijke vrijwilligersinitiatieven beroep kunnen doen op een gratis verzekeringspolis.
Ook ziekteverzekering voor geïnterneerden
Geïnterneerden krijgen vanaf 1 januari een ziekteverzekering, die betaald wordt door het Riziv. Het remgeld wordt betaald door de FOD Justitie.
Tot nu hadden geïnterneerden geen verzekering, maar werden ze verzorgd door zorgverleners die door Justitie werden betaald. Dat systeem blijft wel nog gelden voor vreemdelingen zonder recht op verblijf.
Volgens het Riziv is 30 procent van de geïnterneerden die vandaag geplaatst zijn in een verzorgingsinstelling, niet aangesloten bij een ziekenfonds. Het wordt de taak van de verzorgingsinstellingen om de geïnterneerden te helpen bij die inschrijving.
De maatregel maakt deel uit van het plan van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) om geïnterneerden een volwaardige zorg te geven.
Gratis ongevallenverzekering voor Deliveroo-koeriers
De ongeveer 2.500 koeriers van Deliveroo in België kunnen zich vanaf 1 januari inschrijven op een gratis bijkomende ongevallenverzekering, die wordt aangeboden samen met de Belgische start-up Qover. De zelfstandige koeriers zullen door de verzekering gedekt zijn van bij hun eerste levering.
Belastingen
Voorlopige sociale bijdragen voor zelfstandigen meer in overeenstemming met effectieve inkomen
De voorlopige sociale bijdragen die zelfstandigen elk kwartaal moeten betalen, zullen vanaf 1 januari nauwer kunnen aansluiten bij hun echte inkomen. Het bestaande systeem wordt versoepeld, door vier extra inkomensdrempels in het leven te roepen. Voortaan zijn er daardoor zes inkomensdrempels, waardoor bijdragen beter in overeenstemming moeten komen met de inkomensschommelingen waarmee zelfstandigen geconfronteerd worden.
Voor de sociale bijdragen voor het eerste trimester van 2018 kunnen zelfstandigen, in de loop van dat kwartaal, al bij hun sociaal verzekeringsfonds een aanvraag indienden om onder een lagere drempel te vallen.
Uitgaven
Honorarium artsen stijgt, maar artsenbezoek niet duurder
Het honorarium van een huisarts of specialist wordt op 1 januari 1,68 procent duurder. Maar omdat het remgeld, het deel dat de patiënt uit eigen zak betaalt, niet stijgt, wordt de raadpleging niet duurder.
Bieren AB Inbev gemiddeld 3 procent duurder
Brouwer AB Inbev trekt de prijs van zijn bieren gemiddeld met 3,04 procent op. De prijsverhoging geldt voor het hele assortiment, zoals onder meer Jupiler, Stella Artois en Leffe. Voor de horeca-uitbaters komt er 3,12 procent bij en voor de grootdistributie, de winkelketens, 2,83 procent.
Wonen
Energielabel verplicht voor kachels
Het voor koelkasten of wasmachines al langer verplichte energielabel wordt op 1 januari ook ingevoerd voor kachels, zoals hout- en pelletkachels. Dan treedt een Europese verordening in werking. Het label geeft aan hoe energie-efficiënt een kachel is.
Winkeliers die deze kachels verkopen, moeten zowel in de showroom als online een energielabel presenteren.
Bij het berekenen van deze index wordt rekening gehouden met verschillende parameters, zoals energetisch rendement, type brandstof (voor pelletkachels: klasse A tot A++, houtkachels: klasse B tot A+, gastoestellen en kolenkachels: klasse D tot A, open haarden: klasse G tot E), energiebesparende functies, eventueel elektriciteitsverbruik en de aanwezigheid van een permanente waakvlam. Onderaan het label wordt de directe of indirecte warmteafgifte in kW aangeduid.
Aardgas mogelijk iets duurder in 2018
Aardgas wordt in 2018 mogelijk iets duurder voor Vlaamse gezinnen en kmo’s. Dat blijkt uit de distributienettarieven van energieregulator Vreg. De regulator verwacht wel dat de totale energiefactuur voor gezinnen zal dalen, omdat elektriciteit iets goedkoper uitvalt.
De distributienettarieven – de tarieven voor de aanleg en het onderhoud van de netwerken voor het vervoer van energie – gaan volgend jaar licht omhoog voor aardgas: met gemiddeld 6 euro per jaar voor de gezinnen en met met 14 euro per jaar voor de kmo’s.
Voor aardgas is de uitkomst op de totale factuur minder duidelijk. De distributienettarieven gaan wel licht omhoog, maar het is nog niet duidelijk hoeveel de pure aardgasprijs zal bedragen. Het gaat daarbij wel om gemiddelden.
Elektriciteitsprijs lager door verlaagde energieheffing
De Vlaamse energieheffing, die in de plaats komt van de zogenaamde Turteltaks, daalt voor een gemiddeld Vlaams gezin in 2018 tot 9 euro per jaar. Een gezin met een gemiddeld verbruik zal voortaan 4 euro meer moeten betalen aan groenestroombijdrage. Daarnaast blijft er een beperkte energieheffing bestaan. Die zal niet langer 100 euro per gezin bedragen, maar 5 euro. 280.000 gezinnen met een sociaal tarief moeten geen heffing betalen. Samen met een lichte daling van de distributienettarieven zal dit leiden tot lagere elektriciteitsprijzen, verwacht energieregulator Vreg. Het vangnetmechanisme voor de elektriciteitsprijs verdwijnt wel eind 2017.
E-peil voor nieuwbouw verlaagt naar E40
Nieuwbouwwoningen waarvoor vanaf 1 januari in Vlaanderen een aanvraag ingediend wordt, moeten een E-peil hebben van 40 of lager. Voordien was dat E50. Het E-peil geeft aan hoe energiezuinig een gebouw is. Het behalen ven het E-peil is een van de EPB-eisen (energieprestatie en binnenklimaat) voor een nieuw gebouw. Daarnaast wordt ook het S-peil ingevoerd, dat het K-peil vervangt.
Voor kantoor- en schoolgebouwen wordt het doel voor 2018 vastgelegd op E50, maar voor overheidsgebouwen ligt het verplichte E-peil vanaf 1 januari op E45.
In de berekening van het E-peil zullen warmtepompen en zonneboilers meer meetellen voor een lager cijfer. “Warmtepompen en zonneboilers zijn tot nu toe onterecht minder aantrekkelijk omdat ze onvoldoende verrekend werden in de EPB-scores. Dat zetten we recht”, aldus minister van Energie Bart Tommelein. Het EPB wordt berekend aan de hand van de thermische isolatie, de ventilatie en de energieprestatie van een woning. Deze herberekening vormt een opstap naar de volledige herziening van de EPB-regelgeving, waaraan Tommelein werkt.
Het nieuw ingevoerde S-peil wordt gebruikt als indicator voor de isolatie- en ventilatiewaarde van een nieuwbouwwoning. S-peil staat voor schilpeil. Het komt in de plaats van het vroegere K-peil en de Netto Energie Behoefte (NEB). Volgens Tommelein maakt het S-peil een correctere berekening van de energie-efficiëntie van een nieuwbouwwoning mogelijk. De norm ligt op S31, en tegen 2021 wordt dat S28.
Voor het E-peil wordt dat tegen 2021 E30 – de Vlaamse overheid wil dat elke nieuwbouw vanaf dan bijna energieneutraal is.
Gentse studentenkoten krijgen kwaliteitslabel
De stad Gent gaat vanaf januari 2018 studentenwoningen proactief controleren op woonkwaliteit en veiligheid. De koten krijgen dan een groen, blauw of rood label, dat ook op de website Kotatgent (kot.gent.be) zal worden gepubliceerd.
Brussel
Vivaqua en Hydrobru fuseren in Brussel
De waterintercommunale Vivaqua en afvalwaterbeheerder Hydrobru fuseren op 1 januari en gaan samen voort onder de naam Vivaqua. De operator zal instaan voor de directe waterdistributie naar de Brusselse gezinnen. Met de fusie stappen ook vijftien Vlaams-Brabantse gemeenten uit de intercommunale, maar tegen de voorwaarden daarvan zijn de Brusselse gemeenten Sint-Lambrechts-Woluwe en Oudergem naar de Brusselse rechtbank van koophandel en de Raad van State gestapt.
Opdat die vijftien Vlaamse gemeenten uit Vivaqua zouden kunnen stappen, eiste die laatste de exclusieve waterleverancier te blijven gedurende 18 jaar, aan hetzelfde tarief dat in 2012 aan de Vlaamse intercommunale Farys is toegekend. Tot in 2036 worden die Vlaamse gemeenten dus van water voorzien door de Brusselse waterintercommunale.
Lage-emissiezone in Brussel van kracht
Vanaf 1 januari geldt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een lage-emissiezone (LEZ). De meest vervuilende dieselwagens zullen er in 2018 niet meer mogen rijden.
Brusselaars krijgen nieuwe huurwetgeving
Voor de inwoners van het Brussels gewest geldt vanaf 1 januari een nieuwe wetgeving rond de woninghuur. Die bevoegdheid zit sinds de zesde staatshervorming bij de gewesten. De hoofdstad heeft gekozen voor een modernisering van de huurwet, met aandacht voor nieuwe evoluties als co-housing en kangoeroewonen, maar heeft ook aandacht voor wie het moeilijker heeft.
De herziening van de woninghuurwet is voor veel Brusselaars van groot belang: maar liefst 60 procent van de inwoners van de hoofdstad huren hun woning.
De huurwetgeving heeft in eerste instantie aandacht voor mensen met een lager inkomen, voor wie het betalen van de huurwaarborg vaak een probleem is. De nieuwe gewestelijke huurwaarborg moet daar een mouw aan passen: meer mensen zullen een beroep kunnen doen op leningen aan nultarief, en de voorwaarden worden gunstiger. Zo wordt de terugbetalingstermijn met een halfjaar verlengd tot 24 maanden en kunnen mensen hun huurwaarborg voor de volle 100 procent lenen.
Voor mensen die niet in aanmerking komen voor een lening aan nultarief, komt er een fonds dat de waarborg voorschiet, in ruil voor een maandelijkse bijdrage van de huurder. Die worden dan aan het einde van de huurovereenkomst teruggestort.
In beide gevallen – lening of waarborg uit het fonds – krijgt de huurder het geld op een geblokkeerde rekening op zijn naam, zodat de verhuurder niet weet waar het geld vandaan komt. Dat moet her risico op stigmatisering verminderen.
De maatregel zou elk jaar ongeveer 2.000 mensen moeten helpen. De Brusselse OCMW’s gaven vorig jaar een huurwaarborg aan zowat 3.000 mensen.
De nieuwe huurwetgeving is verder een weerspiegeling van de “huidige Brusselse werkelijkheid”, stelt bevoegd Brussels minister Céline Frémault. “Een bevolking met gevarieerde sociaaleconomische en multiculturele profielen, dichte bebouwing en nogal wat studenten.” Zo is er een speciale huurovereenkomst voor studentenwoningen, maar ook nieuwe woonvormen, zoals co-housing, hebben hun eigen regels.
Brusselaars die meer informatie willen over de vernieuwde huurovereenkomsten kunnen terecht op www.logement.brussels. Referentiehuurprijzen zijn vanaf 1 januari te raadplegen op loyer.brussels.
Ook veranderingen voor vrije beroepen en Vlaamse ambtenaren
Billijke vergoeding vrije beroepen afgeschaft
Vanaf 1 januari 2018 moeten vrije beroepers, in tegenstelling tot commerciële ondernemers, geen ‘billijke vergoeding’ meer betalen als ze muziek spelen in hun wachtzaal.
De vrijstelling van het betalen van de ‘billijke vergoeding’ is wel gekoppeld aan vier voorwaarden. Zo mag het spelen van de muziek geen deel uitmaken van een bewuste (wervings)strategie. Ook moet er sprake zijn van een relatief stabiel (vast) patiënten-of cliëntenbestand. Bij een sterk wisselend bestand zou immers het vermoeden van ‘werving’ kunnen ontstaan. De regelgeving gaat hier ook uit van een wachtzaal met een relatief beperkt aantal aanwezigen tegelijk. En, last but not least, er mag geen sprake zijn van enig winstoogmerk bij het spelen van de muziek.
Dit betekent niet dat vrije beroepers ook worden vrijgesteld van de SABAM-bijdrage voor het spelen van muziek in hun wachtzaal en/of beroepspraktijk. Terwijl de ‘billijke vergoeding’ ten goede komt aan de uitvoerders van de muziek, gaan de SABAM-bijdragen naar de auteurs. Vrije beroepers moeten nog wel de SABAM-bijdrage blijven betalen.
Nieuwe verlofregeling voor Vlaamse ambtenaren
Vanaf 1 januari gaat een nieuwe verlofregeling in voor zowat 27.000 Vlaamse ambtenaren. Ze zullen niet langer onbeperkt vakantiedagen mogen opsparen en enkele verschillen tussen statutairen en contractuelen worden weggewerkt.
Aan het verlof waar iedereen wettelijk recht op heeft, zoals feestdagen, moederschapsrust of ouderschapsverlof, verandert er weinig tot niets. Nieuw is wel dat ook statutairen voortaan zes dagen per jaar pleegzorgverlof zullen kunnen opnemen. Contractuelen hadden daar al langer recht op.
Ambtenaren zullen ook niet langer onbeperkt vakantiedagen kunnen opsparen. Vanaf 2018 mag een ambtenaar nog maximaal 150 dagen op de teller hebben staan. Wie bij verkiezingen moet helpen in een stembureau, krijgt de dag nadien ook niet langer een dag ‘dienstvrijstelling’.
Aan de federale thematische verloven – ouderschapsverlof, palliatief verlof en verlof voor medische bijstand – verandert bijna niets. De Vlaamse regering voerde eerder al het zorgkrediet af en liet de loopbaanonderbreking algemeen stelsel en eindeloopbaan uitdoven.
Tot slot worden verschillende soorten verlof ondergebracht in één gestandaardiseerd gunstverlof, waarbij de leidinggevende beslist of het verlof kan worden opgenomen. Het gaat om: 30 dagen onbetaald verlof ter voorbereiding van de verkiezingen voor contractuelen, een schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst, ook voor contractuelen, en vier jaar onbetaald verlof voor statutairen.
De nieuwe verlofregeling geldt enkel voor de zowat 27.000 ambtenaren onder het Vlaams Personeelsstatuut. Het personeel van De Lijn valt daar bijvoorbeeld niet onder. Een uitgebreid overzicht van de nieuwe regeling is terug te vinden op 13.vlaanderen.be, het online-nieuwskanaal van en voor het personeel van de Vlaamse overheid.