Weinig hoop op snel herstel uit crisis

De huidige crisis gaat op de eerste plaats gepaard met een scherpe terugval van het vertrouwen. Het vertrouwen tussen de banken onderling is verdwenen en ook het vertrouwen in de economie en de huizenmarkt is ingestort. Dit zorgt ervoor dat het vliegwiel van de economie minder goed werkt.

Voor een deel is de daling van het vertrouwen volgens Rabobank volstrekt rationeel want de verwachtingen worden door de slechtere economische omstandigheden neerwaarts bijgesteld.

Maar het vertrouwen heeft ook te maken met onderbuikgevoel, waardoor negatieve ontwikkelingen worden uitvergroot en verergerd. Daarom is het ook lastig na te gaan wat het vertrouwen precies met de economische groei doet.

Wel is duidelijk dat gezinnen en bedrijfsleven voorzichtiger worden, aankopen en investeringen uitstellen en liever hun besparingen opvoeren. Dit alles zet volgens Rabobank een neerwaartse druk op de economische groei.

De reële economie wordt langs een drietal kanalen getroffen, maar één belangrijke vraag blijft staan. Hoe sterk zal de reële economie worden geraakt? Al met al betekent dit op de korte termijn een zware mondiale recessie, waar we nu midden inzitten en die zich nog verder zal verhevigen.

Wat een verzachtende rol speelt is dat de effecten minder groot zijn dan tijdens de 14 zware recessies die de economen Rogoff en Reinhart hebben bestudeerd.

Het lange termijn effect op de economie van de huidige crisis is lastig te berekenen. Daarvoor zijn er simpelweg te veel onzekerheden.

Zeer waarschijnlijk zal de economische groei ook op termijn worden geremd door onder andere de sterk oplopende staatsschuld die op enig moment in de toekomst moet worden terugbetaald. Op dit moment heeft Rabobank weinig hoop op een snel herstel uit de huidige crisis.