‘Houd beleggen simpel, transparant en controleerbaar’

In Antwerpen zijn nog verscheidene kleine onafhankelijke beurshuizen actief, die al generaties in familiehanden zijn. Twee ervan zijn Leo Stevens & Cie en Dierickx Leys & Cie. Ze doen een oproep voor meer rechtszekerheid.

Terwijl het in Wallonië zoeken is naar afstammelingen van de wisselagenten van weleer, zijn in Antwerpen nog verscheidene kleine onafhankelijke beurshuizen actief, die al generaties in familiehanden zijn. Ze hebben ronkende namen als Van Goolen & Co, Van Glabbeek & Co en Van Bauwel & Co. Wij spraken met de zaakvoerders van Leo Stevens & Cie en Dierickx Leys & Cie.

“Ik heb nog enkele jaren samen met de andere Antwerpse wisselagenten de trein naar Brussel genomen”, herinnert Ingrid Stevens zich, die samen met haar broer Marc de leiding over de beursvennootschap Leo Stevens & Cie heeft. “Wij hadden de orders van onze eigen klanten bij. De wisselagenten in Brussel en omstreken werkten vaak uitsluitend voor grote banken. Het verlies van het monopolie van het borderel, waardoor die grote banken voor hun orders niet meer via de wisselagenten moesten passeren, had een enorme impact op de agenten in het Brusselse, maar veel minder op ons.”

Marc Stevens vult aan: “In Antwerpen zijn er ook altijd een aantal grote, sterke financiële tussenpersonen geweest. Onze vader en grootvader hebben altijd voldoende geïnvesteerd in dit bedrijf, en dat doen wij nu ook. Onze vader kocht bijvoorbeeld in de jaren zeventig als eerste in heel Antwerpen een Reuters-terminal, waarop hij de internationale goud- en wisselkoersen kon raadplegen. Ze kwamen van heinde en ver kijken naar dat scherm.”

Missing link

Van alle Antwerpse wisselagenten schopte Jacques Delen het met Bank Delen het verst. Delen had eind 2015 bijna 37 miljard euro in beheer. “De vader van Jacques Delen was een wisselagent van dezelfde generatie als mijn vader”, zegt Monique Leys, co-gedelegeerd bestuurder van Dierickx Leys. “Delen maakte een aantal goede keuzes”, vindt de andere co-gedelegeerd bestuurder, Herman Hendrickx. “Hij zocht aansluiting bij de investeringsmaatschappij Ackermans & van Haaren. Door de samenwerking met Bank van Breda, die kredieten verstrekt aan ondernemers, kreeg Delen een voet tussen de deur in de ondernemerswereld. Dat is bij ons nog altijd de missing link.”

Dierickx Leys verstrekt geen kredieten, behalve kredieten met de portefeuille als onderpand. Hendrickx: “We hebben sinds een jaar een vergunning om zogenoemde lombardkredieten te verschaffen. Dat zijn leningen met de effectenportefeuille als onderpand, tegen zeer lage rentevoeten. We hebben een computerprogramma dat in de gaten houdt dat zo’n lening niet boven 70 procent van de waarde van de effectenportefeuille stijgt.” Het risico op wanbetaling is beperkt, als het strak wordt opgevolgd.

Private banking

Bank Delen trok ook al snel de kaart van de privatebanking. Dierickx Leys was tot 1998 nog een beursvennootschap, zoals de meeste voormalige wisselagenten. Het nam in 1999 het statuut van effectenbank aan en veranderde pas in 2015 zijn naam in private bank. Hendrickx: “We maakten ooit nog reclame met Dierickx Leys: ‘de snelste weg naar de beurs’. Met de opkomst van de goedkope onlinebrokers hebben we ons meer en meer toegelegd op het leveren van diensten met meer toegevoegde waarde dan gewoon het uitvoeren van orders. Vandaag hebben wij ongeveer 930 miljoen euro in adviserend of discretionair beheer. Er zit nog ongeveer 500 miljoen euro in de portefeuilles waarvoor we enkel orders uitvoeren. De opkomst van het onlinevermogensbeheer is de uitdaging waar we nu voor staan.”

Dierickx Leys is een familiebedrijf “waar heel wat bloed vermengd is”. In 1996 fuseerden Dierickx & Cie en Verbeeck, Leys & Cie tot wat vandaag Dierickx Leys Private Bank heet. De oorsprong van die twee fusiebedrijven dateert van respectievelijk 1901 en 1929. Herman Hendrickx werd in 1988 vennoot bij Dierickx & Cie en Monique Leys volgde in 1974 haar vader op, die in 1959 vennoot was geworden bij R. Verbeeck & Cie.

De geschiedenis van Leo Stevens & Cie gaat terug tot 1946, toen Alfons Stevens, de grootvader van Ingrid en Marc, een van de honderden wisselagenten werd die actief waren op de beurs van Antwerpen. Volgens Marc Stevens zijn heel wat onafhankelijke spelers ten onder gegaan aan hun kleinschaligheid. “De eisen van regulering, de rapportering, een eigen informaticasysteem, de scheiding van verantwoordelijkheden. Dat is allemaal peperduur. Vroeger kon je gemakkelijk op je eentje geld verdienen, met misschien één bediende in je kantoor.” Ingrid en Marc Stevens hebben 20 medewerkers. Bij Dierickx Leys werken 38 voltijdse equivalenten.

Ingrid Stevens: “We kunnen de omschakeling maken naar een huis met volwaardige privatebankingdiensten, waar lang niet alle voormalige wisselagenten in zijn geslaagd. Marc en ik vullen mekaar goed aan. Mijn broer is de cijferman, de man achter de schermen, die de portefeuilles beheert. Ik kijk vooral naar de mens achter de portefeuille en wat die verder nog allemaal aan omkadering nodig heeft.” Ingrid Stevens schrijft ook boeken en geeft workshops om de financiële geletterdheid van jong en oud bij te spijkeren.

De twee Antwerpse beurshuizen zijn ervan overtuigd dat er altijd behoefte zal zijn aan persoonlijke contact en begeleiding. Hendrickx: “Wij hebben het meegemaakt tijdens de financiële crisis dat een partij waarmee we heel af en toe handelden over de kop ging”, vertelt Hendrickx. “We hebben uiteindelijk al onze effecten die we in bewaring hadden gegeven teruggekregen, maar op zo’n moment ben je blij dat je gemakkelijk in contact kunt komen met de verantwoordelijken om alles te regelen.” Het menselijke contact is soms nodig om mensen gerust te stellen. Dat dreigt in de digitalisering van bankdiensten verloren te gaan.

Transparantie

De familie Stevens zegt dat het in het DNA van het bedrijf zit om op lange termijn mee te denken met de klanten, en geen kortzichtige adviezen te geven of het fonds van de week te slijten. “De klanten houden dezelfde relatiebeheerder, tot die met pensioen gaat. Het zijn compagnons de route. Sommige tussenpersonen zijn afhankelijk van de inkomsten die ze halen uit de verkoop van fondsen. Wij storten die vergoedingen naar de klanten”, legt Marc Stevens uit. “Wij maken er een punt van dat we enkel afhankelijk zijn van de tevredenheid van de klanten. Voor elke transactie die we doen, sturen we samen met het borderel van de transacties een korte uitleg mee over het waarom van die transactie. Als het stormt op de beurzen, krijgen wij geen paniekerige telefoons. Onze klanten weten wat er in hun portefeuille zit en waarom. Transparantie is heel belangrijk.”

Ook Dierickx Leys noemt transparantie als een van zijn grote troeven. Leys: “Zolang de fiscaliteit het enigszins toelaat, zullen wij zo veel mogelijk met individuele lijnen werken. Dat is het meest transparant. Van onze eigen fondsen zetten we ook de volledige inventaris op onze website. Je kunt elke dag volgen welke aanpassingen we doen in de portefeuilles van de fondsen. Van fondsen van derden is in het beste geval een rapportering van drie maanden geleden voorhanden. Dat is niet transparant.” Dierickx Leys int voorlopig wel nog de retrocessies van fondsen van derden, maar benadrukt dat het geen enkel fonds pusht bij zijn klanten en dat het zich dus zeker ook niet laat leiden door die vergoedingen.

Marc en Ingrid Stevens vinden het doodjammer dat allerlei regeringsmaatregelen investeringen in individuele aandelen ontmoedigen. “De speculatietaks vond ik echt een beledigende benaming”, zegt Marc Stevens. “Waarom zou een winstneming binnen de zes maanden in hemelsnaam extra moeten worden belast? In 99,9 procent van de gevallen zijn het geen speculanten, maar beleggers die hun winst gewoon tijdig willen vastklikken. We hebben enkele maanden geleden Ackermans & van Haaren opgepikt tegen 96 euro, omdat we vonden dat het aandeel te sterk was teruggevallen. Ondertussen noteert dat aandeel rond 127 euro. We zouden graag winst nemen, want zo’n sterke stijging over zo’n korte periode is misschien ook weer wat te veel van het goede. Wel, we kunnen dat niet, want wij willen niet dat onze klanten nog meer belastingen moeten betalen.”

Monique Leys geeft toe dat de fiscaliteit het beleggers niet gemakkelijk maakt de jongste jaren. “Ik ben van het principe dat je je beleggingsbeleid niet mag aanpassen aan de fiscaliteit. Als je op korte tijd veel winst hebt op een belegging, en je vreest een overwaardering, dan mag je het niet nalaten winst te nemen.” Herman Hendrickx denkt dat het vooral tijd is voor rechtszekerheid. “Het zijn niet zozeer de belastingtarieven die een man als Alexandre Van Damme naar het buitenland drijft, maar de voortdurende wijzigingen aan het fiscale regelgeving. Als je bij tien banken dezelfde transactie uitvoert, riskeer je dat elke bank een ander bedrag inhoudt voor de fiscus. Het is zo complex geworden dat de banken het zelf niet meer weten. Dat was zo voor de Reynders-taks, de speculatietaks en dat dreigt zo te zijn voor de meerwaardebelasting, als ze die ooit invoeren. Houd het simpel, transparant en controleerbaar.”