Europese beurzen herstellen van de klap van donderdag

© Belga Image
Ilse De Witte
Ilse De Witte Redacteur bij Trends

Kiev ligt op ongeveer 2.000 kilometer van Brussel. Toch is de oorlog in Oekraïne geen ver-van-ons-bed-show. Zeker in Europa zullen we allemaal de economische gevolgen voelen. Donderdag was het ook een heel klein beetje oorlog in de beleggingsportefeuilles, maar vrijdag veren de beurzen alweer recht. De Bel-20 eindigt de beursweek op nagenoeg hetzelfde peil als de sterindex aan de week begon.

De Europese beurzen verloren donderdag om en bij 4 procent, maar vrijdag zijn ze er nagenoeg weer bovenop. Op weekbasis staat er wel nog steeds verlies op de teller. De Bel-20 won op de laatste dag van de week 4 procent en dat is zelfs meer dan het terrein dat de Belgische sterindex donderdag kwijtspeelde. Raar maar waar. Enkele Bel-20’ers pakten donderdag al uit met goede resultaten: het farmabedrijf UCB (+10,1% deze week) en de bierbrouwer AB InBev (+4,4%, ondanks de blootstelling aan Oost-Europa). Andere winnaars binnen de Bel-20 waren rusthuizenuitbater Aedifica (+5,5%) en de elektriciteitsnetbeheerder Elia (+5,3%). Op de brede Brusselse beurs wonnen de vastgoedvennootschap Befimmo (+48%) – na een overnamebod – en de gastankerrederij Exmar (+11%) nog meer.

Vooral de banken lagen in het hondenhok: de Europese banken verloren ruim 6 procent van hun beurswaarde deze week. De Belgische bank-verzekeraar KBC zakte 8,4 procent de voorbije week. Mogelijk spelen de activiteiten van KBC in Oost- en Centraal-Europa het aandeel parten. De Hongaarse BUX-index en de Poolse sterindex WIG20 incasseerden op weekbasis een klap van respectievelijk 10 en 8 procent. ING ging 9,6 procent onderuit. Ook in Rusland waren de banken kop van Jut. Banken zoals VTB Bank en SBerbank zagen de beurskoersen halveren. Banken zijn conjunctuurgevoelig via hun kredietportefeuille en ook kwetsbaar voor sancties via het internationale betalingssysteem.

De Russische RTS-index gaat de week uit met een verlies van om en bij 36 procent. De waarde van die aandelenkorf wordt uitgedrukt in dollar, waardoor de facto de val van de roebel tegenover de dollar verrekend wordt. De roebel staat op zijn zwakste peil ooit tegenover de dollar.

Amerikaanse technologieaandelen

De winst van de Amerikaanse beurzen donderdagavond stond al in schril contrast met de zware verliezen op de Europese beurzen eerder die dag. De technologiebeurs Nasdaq sloot 3,4 procent hoger, met een koerswinst van 15 procent voor vaccinproducent Moderna als uitschieter door de aankondiging van extra vergoedingen voor aandeelhouders via aandelenaankopen. De Dow Jones sloot nipt positief af, maar indexleden als Salesforce.com (+7%), Microsoft (+5%) en Intel (4,6%) negeerden de oorlog in Oekraïne gezwind. Ook bedrijven als Cisco, Visa, Apple en Walt Disney eindigden de handelsdag positief. Beleggers concludeerden duidelijk dat deze bedrijven niet geraakt worden door een gewapend conflict in Oost-Europa. Vrijdag gingen de Amerikaanse beurzen verder op hun elan.

Beleggers vluchtten voor de oorlog ook in alle traditionele veilige havens: goud, Amerikaanse dollar, Japanse yen en schuldpapier van landen zoals Duitsland en de Verenigde Staten. Ze leken zich nog maar weinig aan te trekken van de stijgende inflatie en het rentepad van de centrale bankiers, die tot vorige week de rentes omhoogstuwden en – in omgekeerde zin – de koersen van obligaties drukten.

Goud werd bijna 5 procent duurder, sinds de Amerikanen op 11 februari waarschuwden voor een inval van Rusland in Oekraïne. Op vrijdag verloor het edelmetaal weer een beetje van zijn glans. De bitcoin, ook wel het virtuele goud, blijkt in de hoofden van de beleggers toch niet zo veilig: de cryptomunt ging samen met de beurzen onderuit.

Hernieuwbare energie

Opvallende winnaars van de voorbije dagen waren de grote Europese spelers in hernieuwbare energie: Orsted, Vestas Wind Systems en Siemens Gamesa Renewable die donderdag 10 tot 20 procent hoger koersten. De oorlog drukt Europa met de neus op de feiten: een afhankelijkheid van Russisch aardgas, en in mindere mate olie, is nefast voor onze economieën op lange termijn.

De prijs van een vat Brent-olie uit de Noordzee klom donderdag even boven 105 dollar, het hoogste niveau sinds 2014. De Amerikaanse zakenbank JP Morgan verwacht dat de olieprijs tot 125 dollar per vat kan stijgen in het tweede kwartaal. Steen Jakobsen, hoofdstrateeg van Saxo Bank, opperde donderdag de mogelijkheid dat de olieprijs volgende week al tot 110 à 125 dollar, of zelfs meer, zou stijgen als het conflict verergert en escaleert door de getroffen sancties. De aandelen van de oliemajors gingen nauwelijks hoger de voorbije dagen, in het licht van de hogere olieprijs.

Ook de gasprijzen schoten donderdag hoger, maar vrijdag ging de paniek liggen en de prijzen eveneens. De gasprijs die als referentieprijs voor Europa dient, ging donderdagochtend tot 50 procent hoger. Hogere energieprijzen zijn slecht nieuws voor Europese bedrijven, die nu al worstelden met de fors gestegen energiefacturen en de hogere grondstoffenprijzen. De cocktail van een oorlog en een energiecrisis bleek in het verleden vrij explosief.

Lees verder onder de video (reportage Kanaal Z)

De geschiedenis herhaalt zich

In lokale munt schommelde het dagverlies van de beurs van Moskou tussen 20 à 22 procent. Op het einde van de beursdag stond de teller op minus 17 procent. “Het is een van de zwaarste beursdalingen uit de geschiedenis”, zegt professor financiën Gertjan Verdickt (KULeuven), die gespecialiseerd is in historische marktendata. “Ter vergelijking: de Dow Jones verloor 22,6 procent op Black Monday, op 19 oktober in 1987. Dat was de ergste beurscrash tot nu.”

De handel werd op de beurs van Moskou ‘s ochtends ook even stilgelegd, maar dan weer hervat. De Russische centrale bank legde wel een verbod op shortselling op – een manier om in te spelen op koersdalingen. Verdickt vergelijkt met de wereldoorlogen. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 werden de verschillende beurzen in België gesloten en niet meer heropend voor het einde van de oorlog. In de Tweede Wereldoorlog ging de beurzen maar enkele maanden dicht.

Verdickt: “De geschiedenis leert ons dat buitenlandse bedrijven wellicht hun beursnotering in Rusland zullen opzeggen. Dat zagen we tussen 1885-1914 ook gebeuren. Minder bedrijven zullen geld ophalen in Rusland, zowel via obligaties als aandelen. De kans is groot dat nauw betrokken bedrijven hun dividendpolitiek tijdelijk zullen stopzetten: tot het slechte nieuws weg is. Aandelenmarkten zullen nog dagen of weken onder druk blijven staan. Hoe dichter bij het conflict hoe erger de impact op de beurzen.”

De grootste koersbewegingen worden door paniek veroorzaakt, meent Verdickt, ofwel door beleggers die een hogere risicopremie vragen om aandelen aan te houden. “Maar alles wat ik hierboven aanhaal, kan een vertraagde impact hebben op de reële economie en niet alleen voor Russische bedrijven. Landen en bedrijven die sterke banden hebben met Rusland, wat export of import betreft, zullen ook worden getroffen.” Vooral de Scandinavische landen en Duitsland hebben zulke banden, maar ook andere landen in Europa hebben een link met Rusland.

‘Niet in paniek verkopen’

Danny Reweghs, hoofdredacteur van Inside Beleggen, heeft als belangrijkste boodschap voor beleggers: ‘Dit zat er al een tijdje aan te komen. Best niet in paniek nu alles verkopen.’ Met meer vragen over de financiële markten kunt u om 12 uur terecht in de wekelijkse chat met Danny Reweghs.

Partner Content