Dividenden staan onder druk: bedrijven houden hun inkomsten van 2019 liever op zak

Bedrijven schrappen hun dividenden. De inkomstenbronnen van beleggingsfondsen drogen daardoor op.

De lijst met bedrijven die hun dividend schrappen, wordt almaar langer. Als goede huisvaders houden ze hun inkomsten van 2019 liever op zak dan de winst meteen met hun aandeelhouders te delen. De ondernemingen voelen de gevolgen van de coronacrisis. Vooral de lockdowns en de maatregelen om de verspreiding van het virus te vertragen, zetten een rem op hun activiteiten.

Vorige week schrapte de Belgische textielspecialist Sioen nog zijn dividend. Dat is nooit eerder gebeurd sinds het bedrijf in 1996 naar de beurs kwam. Zelfs toen de financiële crisis in 2008 bedrijven zoals Sioen midscheeps raakte, kon er voor de aandeelhouders nog altijd een dividendje af. Het annuleren van de dividenden staat symbool voor de onzekerheid over de coronacrisis, die ondernemingen voor onbepaalde tijd vleugellam heeft gemaakt.

Volgens Jane Shoemake van de vermogensbeheerder Janus Henderson wil dat niet zeggen dat ze harder worden getroffen dan tijdens de financiële crisis. “De voorbije dagen hebben we gemerkt dat ook bedrijven met sterke balansen en voldoende cash hun dividendbetalingen hebben opgeschort”, zegt Shoemake. “Het toont aan dat de bestuurders en het management ook rekening moeten houden met sociale en politieke overwegingen.”

Volgens de Janus Henderson Global Dividend-index zouden over het boekjaar 2019 meer dividenden worden uitbetaald dan ooit tevoren. In een maand tijd is de wereld voor iedereen volledig veranderd. Volgens Janus Henderson is ongeveer 60 procent van de dividenden die wereldwijd worden uitgekeerd gevoelig aan de conjunctuur. “Die dividenden staan onder druk. Maar ongeveer 40 procent van de bedrijven die een dividend uitkeren, is veeleer defensief. Het gaat om sectoren zoals nutsvoorzieningen, supermarkten, telecom- en technologiebedrijven en de gezondheidszorg. Die dividenden moeten beter bestand zijn tegen deze uitdagende omgeving.”

Ook in conjunctuurgevoelige sectoren kunnen er positieve verrassingen zijn. Zo liet het chemiebedrijf Solvay vorige week weten dat het zijn dividend behoudt. Van Solvay wordt weleens grappend gezegd dat de adellijke familiale aandeelhouders de dividenden nodig hebben om hun kastelen te kunnen verwarmen. Een stabiel of stijgend dividend uitkeren staat expliciet in de bedrijfsdoelstellingen. Solvay riep de aandeelhouders wel op een derde van het dividend over te maken aan een solidariteitsfonds.

Tijdens de financiële crisis, die vijftien tot achttien maanden duurde, daalden de dividenden met 30 procent, terwijl de inkomsten met 60 procent naar beneden gingen. Shoemake: “Het is moeilijk voorspellingen te doen, maar ik verwacht dat verschillende bedrijven in 2021 toch weer een dividend, zij het misschien een lager dividend, zullen uitkeren.”

Fondsen met focus op dividenden

Als bedrijven hun dividend schrappen, wordt het voor beleggingsfondsen die inzetten op jaarlijkse, maandelijkse of driemaandelijkse uitbetalingen aan beleggers moeilijker hun beloftes na te komen. “Kempen Global High Dividend betaalt de ontvangen dividenden gewoon uit”, zegt Jorik van den Bos, hoofd van de dividendenfondsen bij Kempen. “Dat bedrag kan lager zijn dan wat we de afgelopen jaren hebben uitgekeerd, maar we gaan er nog altijd van uit dat we ons streven van een dividendrendement van 1 procent van de intrinsieke waarde per kwartaal ruimschoots halen. Niet alle bedrijven worden even hard geraakt door deze crisis. Sommige profiteren er zelfs van.”

Fiscaal bekeken is het voor Belgische fondsenbeleggers interessanter niet te kiezen voor een regelmatige uitbetaling van dividenden. Ze dragen 30 procent roerende voorheffing af op die fondsendividenden. Als de beheerders de dividenden herinvesteren en meerwaarde creëren door de waarde van de deelbewijzen te doen groeien, betalen de beleggers aan het einde van de rit minder belastingen.

Catastrofe-obligaties

Behalve dividenden zijn er nog andere bronnen van inkomsten. De voorbije jaren waren ook fondsen die in alle uithoeken van de obligatiemarkten op zoek gaan naar rendement populair. Ook producten die zowel het aandelen- als het obligatiespectrum afspeuren naar bronnen van rendement, waren in trek.

We namen een steekproef van twaalf fondsen die wereldwijd zoeken naar alternatieve inkomstenbronnen (zie tabel). Ook die kregen klappen. Zij blijken niet immuun tegen crashende beurskoersen en geschrapte dividenden, maar spreiden de middelen van de beleggers ook over alternatieven: van catastrofe-obligaties, vliegtuigleasing, onroerend goed tot infrastructuur. Catastrofe-obligaties zijn voor de emittenten een verzekering tegen catastrofes, zoals een pandemie. Vindt er geen catastrofe plaats, dan krijgen de beleggers intresten tijdens de looptijd en ontvangen ze hun inleg terug op de vervaldag. Investeerders in pandemie-obligaties zijn wel een deel van hun geld kwijt als er een pandemie uitbreekt.

Fidelity Global Multi Asset Income en JPMorgan Global Income Fund zijn de zwaargewichten in die fondsencategorie, met een beheerd vermogen van meer dan 10 miljard dollar. In het fonds van Fidelity zitten vooral alternatieve activa, zoals infrastructuur en hernieuwbare energie. Het fonds is niet blootgesteld aan Europese overheidsobligaties en vrijwel niet aan Amerikaanse aandelen. “We hebben geen grote wijzigingen aangebracht in onze portefeuille, omdat die aan het begin van de crisis al defensief en sterk gediversifieerd was”, zegt Charles-Henri Kerkhove van Fidelity.

Eric Bernbaum van JPMorgan Asset Management waardeert ook alternatieve klassen, zoals infrastructuur, die een aantrekkelijk rendement biedt. “We hebben onze beleggingen nog niet ingrijpend gewijzigd naar aanleiding van de coronacrisis”, zegt Bernbaum. Hij wijst er ook op dat elke crisis een koopkans is voor wie een beleggingshorizon van meer dan enkele maanden heeft.