Cursussen voor beleggers zitten in de lift: ‘Zonder opleiding betalen beginners veel leergeld’

BELEGGEN VOOR BEGINNERS Het aanbod aan cursussen, boeken, sites en podcasts voor beginnende beleggers groeit gestaag. © Getty Images
Jasper Vekeman medewerker Trends en Moneytalk 

Veel nieuwkomers op de beurs komen onbeslagen op het ijs. Een opleiding is welgekomen om te weten wat met hun geld gebeurt. “Zo kun je veel fouten vermijden, zoals je laten leiden door emoties, onvoldoende spreiden of te weinig rekening houden met de kosten.”

Geen betere reclame voor de beurs dan een crash, lijkt het wel. Sinds de coronapandemie de markten onderuithaalde, vonden veel nieuwe beleggers hun weg naar beurs. Volgens de toezichthouder FSMA lag het aantal nieuwe beleggers begin 2021 de helft hoger dan begin 2019. Ook uit de cijfers van de brokers blijkt dat veel Belgen – veelal jongeren – hun eerste stappen hebben gezet als belegger.

Veel van die nieuwkomers komen onbeslagen op het ijs. Onderzoek na onderzoek toont aan dat de financiële geletterdheid bijzonder laag is ons land. Het mag dan ook niet verwonderen dat de vraag naar opleidingen stijgt. “De laatste paar jaar zien we dat de interesse terugkeert”, stelt Patrick Nollet, directeur bij de Vlaamse Federatie van Beleggers (VFB), die met haar Beleggersacademie opleidingen voor beleggers organiseert. “Na jaren van nulrente begint bij veel mensen toch een belletje te rinkelen dat sparen niets opbrengt.”

De VFB-Beleggersacademie bestaat al sinds 2008. “De inschrijvingen fluctueren met het beursklimaat. Er zijn jaren geweest dat we nauwelijks interesse zagen”, legt Nollet uit. “Tijdens de coronacrisis zagen we dan weer een extra boom. In een halfjaar kregen we evenveel inschrijvingen als anders in twee jaar. De mensen hebben tijd en de beurzen doen het goed. Bovendien zijn mensen gewoon geraakt aan onlineopleidingen en webinars, waardoor je meer cursisten kunt bereiken dan wanneer ze zich moeten verplaatsen.”

Dat zegt ook Tinne Cools, die beleggerscursussen geeft aan het opleidingscentrum van Syntra Antwerpen. “De mensen zijn het beu dat ze niets verdienen op hun spaargeld. Beleggen zit daarom structureel in de lift. Maar ze willen weten wat ze aan het doen zijn. Ze denken na en willen begrijpen wat met hun geld gebeurt. Ook dat is een structurele trend.”

De beursexpert Pascal Paepen, die al beleggers klaarstoomt sinds hij in 2013 een einde maakte aan zijn carrière als bankier in de Londense City, benadrukt het belang van vorming. “Zonder opleiding betalen beginners veel leergeld. Ze laten zich bijvoorbeeld leiden door emoties, spreiden onvoldoende of houden te weinig rekening met de kosten.”

“Veel nieuwkomers volgen gewoon de hypes en de trends op de beurs”, vult Nollet aan. “Ze horen over het succes van technologiebedrijven en digitale munten, en denken dat ze weten wat ze doen, tot het beursklimaat keert en ze verweesd achterblijven. De kans is groot dat ze daarna nooit meer terugkeren naar de beurs. Dat scenario hebben we al vaker gezien.”

Voor Cools zijn opleidingen ook een kans om beleggers wakker te schudden. “Een belangrijke les die ik mijn cursisten geef, is dat ze niet al hun antwoorden bij één bank moeten zoeken. Banken zetten meestal een aantal beleggingsfondsen in de kijker en geven hun personeel vervolgens streefcijfers. Ik leer de cursisten dat ze niet zomaar moeten aannemen wat de bank zegt, maar pas naar de bank moeten gaan wanneer ze zelf weten wat ze willen. Ik wil hen leren dat ze keuze hebben.”

Bont aanbod

Ook voor een opleiding heeft een belegger ruim de keuze. Wie ‘leren beleggen’ ingeeft als zoekterm, krijgt een bont aanbod van financiële instellingen, onderwijscentra en gespecialiseerde organisaties, duistere blogs en YouTube-kanalen. Er zijn ook heel wat recente boeken over beleggen verschenen.

Bij de meeste banken krijgt een startende belegger niet veel meer dan een summiere uitleg of wat korte filmpjes, die er in de eerste plaats op gericht lijken de spaarders een duwtje te geven in de richting van het huisaanbod. Bij KBC kunnen klanten en niet-klanten wel terecht voor het uitgebreidere programma van de Bolero Academy. “In april hadden 10.000 beleggers zich ingeschreven voor de lessenreeks”, vertelt Sarah De Pauw, marketingverantwoordelijke van het beleggersplatform KBC Bolero. “We zien heel wat nieuwe beleggers naar de beurs komen, die duidelijk op zoek zijn naar kwalitatieve informatie.”

Bij opleidingscentra zoals CVO en Syntra kunt u op verschillende plaatsen in het land terecht voor een vorming ¬ van een cursus voor beginners tot een heuse opleiding tot beleggingsadviseur. Daarnaast zagen ook nieuwe initiatieven het licht. Zo is de financiële website Spaarvarkens, een initiatief van onder meer Pascal Paepen, gestart met een beleggingscursus. “We merkten dat de behoefte aan begeleiding bij onze lezers groot was. Onze eerste opleiding was dan ook meteen een groot succes, met honderden inschrijvingen”, aldus Paepen.

Volgens de VFB bestaat die behoefte al veel langer. “We zijn met de Beleggersacademie begonnen omdat er toen bijna uitsluitend academische opleidingen bestonden voor professionele beleggers in spe en weinig voor particulieren. Intussen is het aanbod al wat uitgebreider, maar de vraag naar opleidingen is er nog altijd”, stelt Nollet.

Snel rijk worden

Even divers als het aanbod zijn de prijzen. De banken en de brokers geven hun opleidingen vaak gratis. Het idee is dat ze aan de deelnemers zullen verdienen via transactie- of beheerskosten. Andere opleidingen lijken dan weer belachelijk duur. Betaal beter geen duizenden euro’s om snel rijk te worden met cryptomunten, zoals sommige advertenties op de sociale media beloven. Voor een goed onderbouwde beginnerscursus betaalt u doorgaans tot een paar honderden euro’s.

Voor die prijs krijgt u een lessenreeks. Beleggen krijg je niet in een halfuurtje uitgelegd. Wie een advertentie tegenkomt die het tegendeel beweert, past dus maar beter op. Bij Spaarvarkens en Syntra bijvoorbeeld krijgt u tien lessen. De VFB heeft verschillende modules, die bestaan uit meerdere lesavonden. De basis van de cursussen is meestal gelijklopend: een overzicht van de belangrijkste financiële producten, het belang van spreiding en hoe een portefeuille op te bouwen. Daarnaast legt iedere aanbieder eigen accenten. De VFB gaat dieper in op een fundamentele en technische analyse van aandelen en biedt een module rond duurzaam beleggen. Bij Spaarvarkens merkten ze dan weer een grote interesse in opties, turbo’s en afgeleide producten.

NAAR DE BEURS Betaal geen duizenden euro's om rijk te worden, zoals sommige advertenties beloven.
NAAR DE BEURS Betaal geen duizenden euro’s om rijk te worden, zoals sommige advertenties beloven.© Getty Images

Beste aanzet

Tinne Cools doceert de basiscursus bij Syntra voor een gemengd publiek. “De meerderheid van de cursisten zijn 45-plussers. Logisch, dat zijn de mensen die wat geld hebben”, zegt ze. De gemiddelde leeftijd daalt wel. “We zien een toenemende interesse bij mensen die graag al op jongere leeftijd willen beginnen”, aldus Cools. Echt jonge beleggers – de groep tussen 18 en 25 jaar – komt Cools niet vaak tegen in haar lessen. “Zij halen hun informatie elders.” Ze volgen wel vaker de lange cursus van 34 weken tot beleggingsadviseur. “Dat programma is bedoeld als een beroepsopleiding, maar vaak is het niet hun bedoeling als adviseur aan de slag te gaan. Ze willen gewoon meer weten over beleggen dan enkel de basis.” Ook bij de VFB schommelt de gemiddelde leeftijd rond veertig jaar.

En de cursisten zijn voornamelijk mannen. Slechts een vijfde van de inschrijvingen zijn vrouwen. “Een trend is wel dat ouders hun kinderen meenemen naar een opleiding. Dat is nog altijd de beste aanzet tot beleggen”, besluit Nollet. “Als beleggen in de familie zit, zullen kinderen ook sneller de stap zetten naar de beurs.”

The Curious Investor - AQR
The Curious Investor – AQR

Podcasts voor beleggers

The Curious Investor – AQR

AQR, een van de grootste Amerikaanse hefboomfondsen, heeft geld en kennis genoeg om een zeer beluisterenswaardige podcast te maken. De twee gastheren, fondsbeheerders bij AQR, maken op een concrete en creatieve manier de complexiteit van beleggen en de financiële markten duidelijk voor leken en ervaren beleggers. Ze laten bijvoorbeeld een driesterrenchef uitleg geven over zijn mise-en-place, om te tonen dat dat proces heel erg gelijkt op het beheer van een beleggingsportefeuille. De pokerprofessional Annie Duke vertelt hoe je beslissingen neemt als de toekomst onzeker is. Voorts zijn er afleveringen over beleggingsstijlen, zoals waarde- versus groeibeleggen, of kwantitatief versus fundamenteel beleggen. Alles wordt heel laagdrempelig uitgelegd, en de afleveringen zijn aantrekkelijk geproducet. Een beleggingsagnost verwoordde het ooit als volgt: “Het interesseert me geen kl*ten, maar ik blijf wel luisteren.”

MacroVoices
MacroVoices

MacroVoices

In die wekelijkse podcast overlopen de twee gastheren eerst kort de actualiteit rond aandelen, de rente, de goud- en oliemarkten en wisselkoersen. Daarmee is de luisteraar meteen mee met de belangrijkste recente ontwikkelingen. Daarna volgt een interview met een bekende belegger, fondsbeheerder of analist. De onderwerpen gaan alle kanten uit, van geopolitiek over techbeleggen tot macro-economie en goudmijnaandelen, maar ze zijn altijd goed uitgewerkt en helder gebracht. Aan het einde van elke aflevering gaan de gastheren, soms met een extra gast, nog wat dieper in op specifieke marktontwikkelingen van de afgelopen periode en hoe beleggers daarop kunnen inspelen.

The Investors Podcast Network
The Investors Podcast Network

The Investors Podcast Network

The Investors Podcast Network (TIP) is begonnen met de podcast We Study Billionaires – Amerikaanser kan het niet – waarin de twee gastheren bekende beleggers interviewen over hun loopbaan en hun beleggingsaanpak. Om de zoveel tijd vragen ze ook een van die beleggers om in de podcast een diepgaande analyse van een bepaald aandeel te maken. Zo leert de luisteraar van de professional. Daarnaast houden ze elk kwartaal met een vast groepje gasten een pitchsessie waarin ieder een koopwaardig aandeel voorstelt, waarop de anderen reageren. TIP brengt ook afzonderlijke podcasts over bitcoin, beleggen voor millennials en vastgoedinvesteren.

Nederlandstalige podcasts
Nederlandstalige podcasts

Nederlandstalige podcasts

Uit eigen huis komt wekelijks de Inside Beleggen Podcast, waarin Danny Reweghs telkens een macro-economisch thema toelicht dat relevant is voor beleggers en de actualiteit bespreekt over een aandeel uit onze selectie. Daarnaast is er de Inside Beleggen Back to Basics-reeks, die in zes afleveringen dieper ingaat op de belangrijkste waarderingsmaatstaven en financiële parameters, zoals de koers-winstverhouding, het rendement op geïnvesteerd kapitaal of de kasstroomanalyse. Basisbegrippen voor iedere belegger.

Het ABC van beleggen
Het ABC van beleggen

De Vlaamse Federatie van Beleggers (VFB) kwam dit jaar met de podcast Het ABC van beleggen. Daarin legt ze voor beginnende beleggers de belangrijkste basisconcepten uit, zoals het verschil tussen een aandeel en een obligatie, hoe u een portefeuille samenstelt en hoe u een aandeel analyseert.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content