Advocaat Geert Lenssens: ‘Europa heeft dringend behoefte aan een wetgevend kader voor classactions’

In de Verenigde Staten betaalde Volkswagen 25 miljard dollar aan schadevergoedingen uit. Ook in Australië sloot de autobouwer overeenkomsten af met gedupeerde autobezitters. In Europa blijft het opvallend stil op dat gebied. De Diesel Emissions Justice Foundation wil daar verandering in brengen door de krachten van autobezitters uit heel Europa te bundelen.

De Nederlandse stichting Diesel Emissions Justice stelde vandaag in het Brusselse museum Autoworld haar pan-Europees initiatief voor om een schadevergoeding voor gedupeerden van het dieselgate-schandaal uit de brand te slepen. Twee Belgische advocaten, Geert Lenssens (SQ) en Laurent Arnauts (Watt Legal), trekken mee aan de kar.

“De stichting zal aparte juridische procedures starten in alle landen. Er is geen wetgevend kader voor een Europese collectieve actie zoals dat in de Verenigde Staten bestaat. Hopelijk is dieselgate een wake-upcall voor Europa”, zegt advocaat Geert Lenssens. Het is een hiaat in de wetgeving, waar Europa dringend werk van moet maken, vindt hij. “Komende donderdag buigen de 28 Europese lidstaten zich over de mogelijkheid van een Europese classaction”, weet Geert Lenssens.

Schikking voor heel Europa

“Er is wel Nederlandse wetgeving die het mogelijk maakt een schikking – zodra er een schikking is – bindend te maken voor heel Europa”, voegt Geert Lenssens toe. “Wij kennen de Nederlandse Wet collectieve afwikkeling massaschade of WCAM goed, dankzij de Fortis-zaak. Wij bestuderen ook of we de WCAM kunnen gebruiken in de Arco-zaak.”

Bij Fortis waren Nederlandse en Belgische beleggers betrokken. Ageas, de rechtsopvolger van Fortis, liet zich pas na een veroordeling in een zaak aangespannen door de Nederlandse advocaat Adriaan De Gier tot een schikking bewegen. Vervolgens konden de Belgische beleggers mee profiteren van die schikking dankzij de WCAM. Bij Arco gaat het louter om Belgische spaarders, die werden misleid over de aard van de coöperatieve aandelen.

Belgische groepsvordering

Vier jaar geleden kwam aan het licht dat Volkswagen gesjoemeld had met uitstoottesten. Sindsdien werden alle dieselwagens in de ban geslagen en zakte de herverkoopwaarde van dieselwagens dramatisch. “De stichting denkt erover na ook andere merken in de actie te betrekken, maar voorlopig kunnen enkel eigenaars van een Audi, Seat, Skoda, Porsche en Volkswagen zich inschrijven”, zegt Geert Lenssens. “Het zijn in de eerste plaats dieselgatewagens die onverkoopbaar zijn geworden.”

Test-Aankoop leidde in juni 2016 – een jaar nadat het schandaal was losgebroken – wel al een groepsactie tegen Volkswagen in België in. De consumentenorganisatie vertegenwoordigt elke consument die na 1 september 2014 een sjoemeldiesel kocht. Test-Aankoop diende ook individuele dossiers in voor leden die hun wagen kochten voor 1 september 2014, de datum waarop de Belgische wet op de groepsvordering in werking trad.

Belgische consumenten die werden bedrogen, kunnen zich nog altijd kosteloos inschrijven op de procedure, benadrukt Test-Aankoop. De organisatie wijst er ook op dat de stichting Diesel Emissions Justice een success fee van 27,5 procent zal afhouden van de gerecupereerde bedragen.

Enkel betaling bij succes

“De consumentenorganisaties leveren goed werk”, reageert Geert Lenssens. “Maar ook bedrijven die wagens leasen of in eigendom hebben en leasingmaatschappijen hebben schade geleden. Zij kunnen niet terecht bij de consumentenorganisaties.” Er werken gespecialiseerde advocaten uit verschillende landen in Europa samen aan deze zaak. De verjaring dreigt vanaf 1 september 2020. Gedupeerden wachten dus het best niet te lang om zich bij de ene of de andere procedure aan te sluiten. “De stichting werkt volgens een no-cure-no-payprincipe. Dat wil zeggen dat de stichting enkel wordt vergoed als de gedupeerden uiteindelijk een schadevergoeding krijgen. Mensen hebben dus niets te verliezen”, vindt Geert Lenssens. “De stichting beschikt over heel wat middelen die bijvoorbeeld toelaten expertises op wagens te doen, wat de slaagkansen bevordert.”

“In de Verenigde Staten heeft Volkswagen 500.000 auto’s op de markt gebracht waarmee gesjoemeld was. In België alleen al gaat het om 400.000 auto’s. In heel Europa over ongeveer 8,5 miljoen wagens. Volkswagen kwam in de Verenigde Staten met eigenaars, dealers, regelgevers en overheden een schadevergoeding van meer dan 25 miljard dollar overeen.” Door de claims van de autobezitters over heel Europa te bundelen, probeert de Nederlandse stichting haar zaak kracht bij te zetten en Volkswagen te dwingen om met de gedupeerden om de tafel te gaan zitten.

Het gelijkvormigheidsattest vormt volgens Geert Lenssens de hoeksteen van de pan-Europese actie tegen Volkswagen. “De uitstoot van NOx of stikstofoxide wordt op het attest vermeld. Wij hebben de opdracht van de stichting gekregen om samen met andere Europese advocaten te onderzoeken of de 8,5 miljoen certificaten waarheidsgetrouw zijn en, indien niet, wat de juridische gevolgen daarvan zijn”, voegt Lenssens toe. Er zou een precedent zijn, waarbij een rechter de verkoop van een aantal auto’s vernietigde, omdat de koper niet wist dat de auto’s opgefokt waren en het gelijkvormigheidsattest dus niet waarheidsgetrouw was.