Fiscaal specialist Wim Wuyts: ‘De veronderstelling dat grote bedrijven amper belastingen betalen, is achterhaald’

In een open brief stellen vijftig Vlaamse bedrijfsleiders dat we fiscale optimalisatie niet meer mogen tolereren. Volgens Wim Wuyts, de CEO van WTS Global, is de wereld op het gebied van belastingen de voorbije vijf jaar volledig veranderd, maar heeft nog niet iedereen dat door.

Was u verrast door het voorstel van een vlaktaks van 20 procent?

WIM WUYTS. “Die bedrijfsleiders schieten vanuit de heupen. Als ik lees: ‘Grote bedrijven, met de beste specialisten, profiteren via achterpoortjes van de complexiteit, halen grote subsidies binnen en betalen amper belastingen’, dan vraag ik mij af wat onder die definitie valt. Zijn industriële bedrijven uit de Bel-20 die wereldwijd actief zijn, zoals AB InBev, Solvay en Umicore, ‘groot’? Die bedrijven rapporteren de jongste jaren op groepsniveau gemiddelde belastingvoeten tussen 22 en 28 procent. Dat lijkt mij fair.

“Als je één vennootschap uit de groep licht, zoals de PVDA dat doet, en dat is toevallig een holding, dan kan het zijn dat die amper of geen belastingen betaalt. Terecht, omdat dezelfde winsten anders dubbel belast zouden worden.”

Hebben we bij de verlaging en de hervorming van de vennootschapsbelasting in 2017 nog veel achterpoortjes laten openstaan?

WUYTS. “Vroeger probeerden landen zoals België, Nederland, Luxemburg, Zwitserland en Singapore met nichebelastingwetgeving specifieke activiteiten aan te trekken. België mikte met de excess profit ruling op de interne banken van bedrijven, de innovatiecentra of de hoofdzetelactiviteit. De OESO, de G20, de G7 en Europa hebben druk gezet, en de niche-aanpak is in vijf jaar tijd volledig afgebrand. Het was daarom cruciaal voor België het algemene tarief te verlagen van 34 naar 25 procent. Dat was het minimum om terug in het peloton te geraken. Tegelijk is de belastbare basis verbreed door de beperking van de intrestaftrek en de overdraagbare verliezen. Er is een exittaks ingevoerd, als bepaalde activa verhuizen uit ons land. Zelfs dividenden van het dochter- naar het moederbedrijf worden vaker belast dan vroeger, als niet aan bepaalde voorwaarden is voldaan.”

Vindt u dat er nog behoefte is aan verdere hervorming?

WUYTS. “Het tarief mag nog lager. Ons land is geklopt door Nederland en het Verenigd Koninkrijk, die sneller het tarief verlaagden en meer dan België. Daardoor zijn we op zijn best weer een middenmoter. Ik ben ervan overtuigd dat het vertrouwen tussen de wetgever en de ondernemingen enkel maar kan worden hersteld of verbeterd door kwaliteitsvolle wetgeving. En die ontbreekt. Het aantal reparatiewetten is niet meer bij te houden. De wetgever zou al kunnen beginnen om uit het Wetboek Inkomstenbelastingen (WIB) alle anomalieën, asymmetrieën en incongruenties te halen. We zouden al een heel eind opschieten.

“Maar er is ook al veel veranderd na de schandalen in de pers over fiscale constructies in belastingparadijzen, die zich vooral voor 2014 afspeelden. Vandaag is alles transparant. Bedrijven met een omzet van meer dan 750 miljoen euro moeten vrijgeven hoeveel winst ze realiseren in elk land, hoeveel activa ze er aanhouden en hoeveel personeel ze er tewerkstellen. Alle grensoverschrijdende rulings of afspraken met de fiscus moeten worden gedeeld. Daar komt midden volgend jaar nog bij dat bedrijven of hun adviseurs bepaalde structuren en transacties met een grensoverschrijdend karakter spontaan moeten aangeven, met terugwerkende kracht tot 25 juni 2018.

“Het beeld waarop mensen zich baseren om te zeggen dat grote bedrijven amper belastingen betalen is achterhaald en geënt op de realiteit van vijf jaar geleden. We leven vandaag in een andere wereld.”

De perceptie leeft dat technologiebedrijven amper belastingen betalen. Wat vindt u van de digitax in Frankrijk of het idee dat Europa ook zo’n taks wil invoeren?

WUYTS. “Je kunt de technologiebedrijven zo’n taks proberen op te leggen. Besef alleen dat binnen enkele jaren de meerderheid van de bedrijven onder de definitie van technologiebedrijf zullen vallen. De grenzen tussen analoog en digitaal vervagen. Er zijn al autobouwers die spelen met het idee om navigatie gratis of goedkoop aan te bieden aan de kopers van de auto, op voorwaarde dat het bedrijf gratis alle data krijgt. Waar parkeer je? Waar stop je? Dan wordt die autobouwer een technologiebedrijf. Het is ook een slecht idee om dat per land in te voeren, of zelfs op Europees niveau. De OESO denkt op mondiaal niveau uit hoe we de vennootschapsbelasting toekomstbestendig kunnen maken. Hoe gaan bedrijven er over tien jaar uitzien en hoe kunnen we die activiteiten belasten? Zo moet je het doen, want anders krijg je een geopolitiek steekspel.”

De ondertekenaars van de open brief vragen ook om een einde te maken aan fiscale optimalisatie. Is er een mentaliteitswijziging in de bedrijfswereld nodig?

WUYTS. “De vennootschapsbelasting is een factor, net zoals de loon- en de energiekosten, in het beslissingsproces van bedrijven. Het is normaal dat bedrijven hun productieketen optimaliseren en op zoek gaan naar het land waar ze het goedkoopste kunnen produceren en waar ze de minste belastingen moeten betalen. Dankzij de country by country reporting die verplicht is voor bedrijven met een omzet van meer dan 750 miljoen euro weten we zo veel meer. Elke multinational moet bijvoorbeeld vrijgeven hoeveel winst hij realiseert in een land, hoeveel activa hij aanhoudt in een land en hoeveel personeel hij tewerkstelt in elk land. Alle grensoverschrijdende rulings of afspraken met de fiscus moeten worden gedeeld met alle betrokken landen. Daar komt midden volgend jaar nog bij dat bepaalde structuren en transacties met een grensoverschrijdend karakter spontaan moeten worden aangegeven door de bedrijven of de adviseurs van de bedrijven, met terugwerkende kracht tot 25 juni 2018. Alles is vandaag transparant.”