Geen geld bij een overlijden: de keerzijde van een gemeenschappelijke rekening

In acht op tien Belgische gezinnen wordt het loon of pensioen integraal op een gemeenschappelijke rekening gestort. Dat kan tot problemen leiden bij een plots overlijden.

Samenwonen gaat hand in hand met samen geld beheren. Uit een Europese studie blijkt alvast dat een gemeenschappelijke rekening erg populair is bij Belgen: meer dan negentig procent van de gezinnen heeft er een. Het belangrijkste argument hiervoor is dat je hiermee makkelijker de gezamenlijke uitgaven kan betalen.

Diezelfde studie leert ons dat in tachtig procent van de Belgische huishoudens de individuele inkomsten van beide partners volledig op de gemeenschappelijke rekening gestort worden. Dertien procent doet dit gedeeltelijk. Naarmate koppels langer samenwonen, zijn ze geneigd om hun financiële middelen meer met elkaar te delen.

Rekeningen geblokkeerd

Wanneer je partner sterft, dan ben je verplicht om het overlijden te melden aan de bank. Die blokkeert dan meteen de rekeningen (en de bankkaarten) van de overledene: niet alleen zijn of haar individuele bankrekeningen, maar ook jullie gezamenlijke rekening. Ook de toegang tot jullie kluis wordt je tijdelijk ontzegd.

Het spreekt voor zich dat dit tot erg vervelende situaties kan leiden. Als overblijvende partner heb je in deze moeilijke periode immers geen toegang tot de gemeenschappelijke rekening. Wordt daar – zoals in de meeste gezinnen – je loon of pensioen op gestort, dan zit je dus tijdelijk zonder inkomen.

Gehuwde koppels

Maar er is meer: ben je getrouwd, dan worden je individuele rekeningen eveneens geblokkeerd. Wanneer je gehuwd bent onder het stelsel van scheiding van goederen, dan kan je dit gelukkig snel weer ongedaan laten maken door je huwelijkscontract aan de bank voor te leggen. Bij samenwonenden worden individuele rekeningen van de overblijvende partner nooit geblokkeerd.

De bankrekeningen worden pas opnieuw vrijgegeven van zodra blijkt dat de overledene en/of de erfgenamen geen fiscale of sociale schulden hebben (zoals een openstaande boete). Dat bewijs wordt geleverd door een ‘attest van erfopvolging’ of een ‘akte van erfopvolging’. Zo’n document kan je aanvragen bij het bevoegde registratiekantoor of bij je notaris.

Vraag een voorschot

In afwachting van het opnieuw vrijgeven van de rekeningen kan je als langstlevende partner (gehuwd of wettelijk samenwonend) wel een voorschot tot 5.000 euro aanvragen bij je bank. Met dit bedrag kan je dan eventueel specifieke uitgaven zoals de begrafeniskosten betalen. (Belga/NS)