Bitcoin is al lang niet meer de enige virtuele munt. De snel stijgende waarde van de bitcoin zet anderen ertoe aan ook hun graantje mee te pikken. Alles wijst op een zeepbel, maar misschien maakt die niet alleen slachtoffers.
Het is moeilijk om te voorspellen wanneer zeepbellen uiteenspatten en al helemaal als ze aan elkaar hangen. Het helpt om met dat beeld in gedachten naar een van de sterkste waardestijgingen van de afgelopen jaren te kijken: de marktwaarde van alle virtuele valuta die de wereld kent, is sinds begin dit jaar verdrievoudigd. De waarde bedraagt nu meer dan 60 miljard dollar (53,4 miljard euro).
Bitcoin is de bekendste van die valuta’s, zeker nadat hackers deze maand hun slachtoffers opgedragen hadden losgeld in die anonieme digitale munt te betalen voor het decoderen van hun bestanden. Niet dat er zoveel bitcoins bestaan. Er zijn er ongeveer 16,3 miljoen, omdat er maar 1800 nieuwe per dag worden vrijgegeven. Maar de stijgende vraag heeft de prijs opgedreven tot meer dan 2000 dollar, terwijl vorig jaar nog maar 450 dollar moest worden betaald.
Bitcoin en altcoin
De virtuele munten kampen nog met kinderziektes. Eerder dit jaar kregen grote handelsplatforms zoals Bitfinex problemen met hun banken. Ze konden rekeninghouders niet meer in echte valuta uitbetalen. Om hun geld te krijgen, moesten die bitcoins kopen en die ergens anders inwisselen. Toch wordt de markt stilaan volwassen. “Institutionele beleggers, variërend van familiale beleggingsfondsen tot hedgefondsen, voelen zich meer op hun gemak met virtuele valuta”, zegt Mike Komaransky van Cumberland Mining dat over the counter-transacties verzorgt. Ook de schommelingen van de Chinese yuan, de Franse verkiezingen en in beperkte mate de recente cyberaanval met ransomware doen de koers stijgen.
Anders dan men zou verwachten heeft ook de grootste zwakte van de bitcoin, namelijk de beperkte capaciteit van het systeem, ertoe bijgedragen dat de vraag naar virtueel geld stijgt. De ontwikkelaars hebben jaren geruzied over een manier om het systeem uit te breiden. Het kan nu maar zeven transacties per seconde afhandelen. Conventionele betaaldiensten hebben er dan al duizenden verwerkt. Zelfs nog voor er bezorgdheid geuit werd dat de munteenheid zich door de ruzie zou kunnen opsplitsen, begonnen bitcoinbezitters te diversifiëren met de vele alternatieven voor bitcoins, de zogenaamde altcoins.
De website CoinMarketCap somt er meer dan 800 op. Dat gaat van ArcticCoin, een obscure Russische munteenheid, tot ZCoin, dat extra privacy belooft. De recentste die de vruchten plukt van de hype, is Ripple dat zijn marktwaarde zag omhoogschieten van 2 miljard dollar (1,8 miljard euro) begin deze maand tot ruim 13 miljard dollar (11,5 miljard euro). Ethereum, dat de ‘ether’ uitbrengt, is van 700 miljoen (622 miljoen euro) in januari tot 8,6 miljard dollar (7,6 miljard euro) gestegen.
De snelle stijging van Ethereum hielp om een andere zeepbel op te blazen. Omdat ze zich nu rijker voelden, begonnen etherbezitters te investeren in wat ondertussen een initial coin offering (ICO) is gaan heten. Start-ups verkopen ‘tokens’, een soort submunten die op Ethereum gebaseerd zijn. Er zijn dit jaar 38 ICO’s gelanceerd met een opbrengst van meer dan 150 miljoen dollar volgens het onderzoeksinstituut Smith + Crown. Dat heeft nog meer mensen verlokt om in cryptogeld te beleggen. Sommige winsten zijn weer omgezet in bitcoin en altcoin. “De onderlinge handel in virtuele valuta is nu vertienvoudigd tot een gemiddelde van 2 miljard dollar per dag”, zegt Erik Voorhees, de oprichter van het handelsplatform ShapeShift.
Reservemunt
De vraag is niet óf de markt zal omslaan, maar wanneer. Zelfs de grootste believers kunnen weleens naar de uitgang rennen als de bitcoin zich zou opsplitsen of als een van de ICO’s, die helemaal niet gereguleerd worden, de mist in zou gaan. De uitgevers kunnen er bijvoorbeeld met het geld vandoor gaan. En als de regulatoren een einde zouden maken aan zulke ICO’s, zal dat de prijzen doen kelderen.
Het is nu makkelijk om met echt geld virtueel geld te kopen. Maar grote hoeveelheden verkopen kan moeilijk zijn, zoals de problemen van Bitfinex en andere platforms aantonen. Dat maakt onverwachte massale verkopen onwaarschijnlijk. En de prijsexplosies hebben aangetoond dat het systeem niet langer alleen om de bitcoin draait. Die is nog altijd de belangrijkste speler op de markt en functioneert in feite als een virtuele reservemunt. Maar hij vertegenwoordigt nu minder dan de helft van de marktkapitalisatie van alle cryptovaluta’s. Als er een crash komt, storten ze misschien niet allemaal in.
The Economist
