‘Goed idee om alle inkomsten uit vermogen gelijk te belasten’

Econopolis-hoofdeconoom Bart Van Craeynest is het idee van een ‘dual income taks’ niet ongenegen. “Beslissingen over het vermogen zijn nu vaak fiscaal gedreven, wat niet optimaal is. Maar de ruimte voor extra inkomsten uit vermogen is beperkt.”

Vice-premier Kris Peeters (CD&V) lijkt opnieuw een ‘dual income tax’ op tafel te willen leggen bij de begrotingsbesprekingen, een systeem met een progressieve belasting op arbeid en een vlak tarief voor alle inkomsten uit vermogen. Is dat een goed idee of zijn er betere belastinghervormingen te bedenken?

Bart Van Craeynest: “Vandaag zijn de totale inkomsten uit belastingen op vermogen in België al bij de hoogste in Europa, maar die zijn nogal onevenwichtig. Sommige vormen van vermogen worden zwaar belast, andere weinig of niet. Daardoor worden beslissingen over het vermogen vaak fiscaal gedreven, wat niet optimaal is. In die zin is een tax shift binnen de belastingen op vermogen aan de orde, veel meer dan een verhoging van die belastingen op vermogen.

Het is trouwens een illusie om te denken dat de regering alle huidige uitdagingen makkelijk kan financieren via hogere belastingen op vermogen. De ruimte voor extra inkomsten uit die hoek is sowieso beperkt. Een ‘dual income tax’ waarbij alle inkomsten uit vermogen gelijkmatig belast worden, is een goed idee doordat beslissingen over het vermogen dan niet langer bepaald worden vanuit fiscale overwegingen. Daarnaast is er ook ruimte voor een verdere tax shift van de lasten op arbeid naar indirecte belastingen en milieubelastingen.”

Griekenland en zijn geldschieters sloten vorige week een akkoord over een nieuwe schijf noodhulp en Athene kreeg uitzicht op een schuldverlichting in 2018. Daarmee is vooral tijd gekocht, maar hoe kan een definitieve oplossing er uit zien?

Van Craeynest: “Het nieuwe akkoord is inderdaad weinig meer dan weer wat extra tijd kopen zonder echte oplossing. De Griekse overheidsschuld klimt dit jaar boven 180 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Sinds de crisis is de Griekse economie met meer dan een kwart gekrompen, en voorlopig blijft die ook verder krimpen. Tegen die achtergrond is er geen enkele realistische kans dat de Griekse overheid haar schulden ooit kan terugbetalen. De enige manier om die schuld draaglijk te houden, is via de gunstige financieringsvoorwaarden die Europa en het IMF aan Griekenland bieden. Als die gunstregeling op termijn uitdooft, wordt de Griekse schuld onmiddellijk terug onhoudbaar.

Volgens ramingen van het IMF stijgt de Griekse schuld in zo’n scenario snel door naar 250 procent van het bbp. Op termijn blijft een verregaande schuldherschikking (lees kwijtschelding) de enige realistische uitweg uit de huidige situatie. Zo’n schuldherschikking zou kunnen uitgewerkt worden in ruil voor de realisatie van concrete stappen op het vlak van de hervormingen.”

Over enkele weken start ook voor de politici de zomervakantie. Nadien volgt het laatste politieke jaar voor we richting gemeenteraadsverkiezingen trekken. Welke knelpunten zou de politiek eigenlijk nu nog snel moeten aanpakken voor de electorale koorts te hoog oploopt?

Van Craeynest: “Het zwaarste werk van de komende maanden wordt ongetwijfeld de begroting. De regering mikt nog altijd op een evenwicht in 2018. Om dat te realiseren is een structurele inspanning van 9 miljard euro vereist. Tijdens de begrotingscontrole werd nog voor de makkelijke opties gekozen, het echte begrotingswerk moet nog beginnen. En deze zomer is allicht de laatste kans om de noodzakelijke moeilijke beslissingen te nemen.

Daarnaast zijn er uiteraard nog meer dan genoeg uitdagingen. Een paar die in het huidige klimaat voorrang verdienen: het uitwerken van een investeringsprogramma (na decennia van onderinvesteringen), structurele inspanningen om laaggeschoolden (incl. migranten) in te schakelen in de arbeidsmarkt en een echte aanpak van de mobiliteitsproblematiek via een combiantie van infrastructuuruitbreiding en slim rekeningrijden.”